Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
[ś]zamiastzajmowaćsiętym,dlaczegosamobójstwaróżniąsięodsiebie,odrazu
będziemystaralisięstwierdzić,odjakichwarunkówspołecznychsązależne
(Durkheim2006:187).
Przypomnijmy,toDwarunkispołeczne”,gdymożnawyróżnićpodobne
przesłankiusamobójców(np.dominacjaprzynależnościdookreślonej
wspólnotyreligijnejlubdookreślonegotypuwspólnoty),potraktowanezo-
stająjakoskładnikwyjaśnieniaprzyczynowego.
ZkoleipodstawąźródłowąwnioskowaniaDurkheimabyłypublicznesta-
tystyki,którepozwalająuchwycićprawidłowościiwyjaśnićprzyczynypewnej
kategoriiprzypadków.Durkheimpostulujejednak,byniebyłytoopiniein-
nychoźródłachkonkretnegowydarzenia,amożliwiezobiektywizowanedane
dotyczącespołecznychwarunków,wjakichaktdziałaniamamiejsce.Sąnim
naprzykładwnioskiopartenaróżnicachwyznaniowych,zpewnymjednak
zastrzeżeniem.Samowyznanieniewyjaśniawprostzaobserwowanejprawi-
dłowości(wnioskowaniewprostoznaczałobynp.wskazywanienamniejsze
poczuciezagrożeniaDwiecznympotępieniem”dlaokreślonejdenominacji
chrześcijan,copowodowałobynp.większąskłonnośćdotarganiasięnaswo-
jeżycie).Durkheimsugeruje,żechodzituraczejoodmienne,dlaróżnych
wspólnotreligijnych,usytuowaniejednostekwrelacjidogrupyidosacrum,
awzwiązkuztymróżnypoziomwsparciadlaichosobowościprzezwłaściwą
imwspólnotę.Durkheimtłumaczytonastępująco:
[ś]abytradycjanieuległazmianie,wyjątkowoumiejętniezorganizowanohierar-
chicznysystemwładzy.Wmyślikatolickiejwszelkaodmiennośćbudziprzeraże-
nie.Protestantwwiększymstopniutworzywłasnąwiarę(Durkheim2009:201).
Kwestieżycia,atakżeewentualnejśmiercizwłasnejręki,comożewyda-
waćsięparadoksalne,podporządkowanezostająprzezDurkheimawwięk-
szymstopniuDbezrefleksyjnej”wspólnotowościniżcechomindywiduum.
Większąskłonnośćdosamobójstwtłumaczyonnaprzykładwyższympo-
ziomemindywidualizmu,któryjednocześniejestwskaźnikiemprocesumo-
dernizacjispołecznej(specyficznegorozumieniarozwojujakoDodwspólno-
towienia”).Takteżsamobójstwo,aprzynajmniejokreślonyjegotyp,jest
świadectwemnapięćwywołanychprocesemspołecznym(aniesamymwy-
znaniemczysuwerennądecyzjąpodmiotu).Odwrotniezaś,źródłemDzabez-
pieczenia”przedsamobójstwemmogąbyćwzględniehomogenicznerelacje
społeczne,precyzyjniejnatomiastpoziomintegracjizgrupąijejwartościami.
Durkheimanalizował,weryfikującpowziętehipotezy,naprzykładodmien-
nościpomiędzyskłonnościądosamobójstwosóbżonatychiwdóworaz
wdowców,atakżekawalerówikobietniezamężnych;statystykisamobójstw
~
16~
