Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
ROZDZIAŁI
interakcyjneistrukturyinteresówspołecznych.Strukturanormatywna
jestsieciąnormiwartości,któreregulujązachowanialudzi.Oczywi-
ściestrukturanormatywnaniesprawiategosamazsiebie,leczpoprzez
to,że,popierwsze,konkretniludziepodejmujądziałaniamającenacelu
podporządkowaniesięinnychowymregulacjom(mechanizmkontroli)
bądź,podrugie,poprzezto,żeludzieakceptująipodzielająoweregula-
cje(mechanizmsocjalizacji)iwzwiązkuztymdziałajązgodnieznimi.
Strukturamentalnatosiećidei,wyobrażeńipoglądównatematświata
społecznego,którepodzielaneprzezjednostkiizbiorowościikształ-
tująichzachowania.Tenwymiarstrukturymożnanazwaćświadomością
zbiorowąlubspołeczną.Strukturainterakcyjnajestsieciąwzajemnych
oddziaływań,wpływów,styczności,którawyznaczamożliwościdziała-
niaposzczególnychludzi.Każdyuczestnikżyciazbiorowegospotykasię
zaktywnościąinnych,któramodyfikujejegozachowanieiwtensposób
pojawiasięswoistaorganizacjatypowych„kanałów”czynawykówinter-
akcyjnych.Strukturainteresówtosiećdystansówspołecznychizróżni-
cowanychmożliwościdostępudodóbr,któremogąposłużyćjednostkom
izbiorowościomwzaspokojeniuichpotrzeb.Zderzenietychwszystkich
szansdocieraniadodóbrprzejawiasięwformiepodziałówspołecznych
(Sztompka1989).
Oistociecałościspołecznychstanowiichstruktura.Dokładniejrzecz
ujmując,tożsamośćstrukturalnasystemuspołecznegozależyodtego:a)
jakiewartościinormyuobecniająsięwdanejzbiorowości;b)jakiewizje
iobrazyświataspołecznegopodzielajączłonkowietejzbiorowości;c)
wjakiekonfiguracjeukładająsięwzajemneoddziaływaniaistyczności;
d)jakajestsiećdystansówspołecznychpodwzględemdostępudodóbr
niezbędnychdoprzetrwaniaorazdoosiągnięciaiutrzymaniapozycjispo-
łecznej.Zkoleiospołecznejtożsamościjednostekstanowimiejsce,które
zajmująwewszystkichwyżejwymienionychwymiarachstrukturyspo-
łecznej,awięcjakąrolęwyznaczaimzbiórzaakceptowanychprzezśrodo-
wiskowartościinorm,jakieupowszechniłysiędefinicjeichmiejscawśród
innych,jakiemożliwościdziałaniaokreślaimcałośćdziałańinnychludzi
orazjakwyglądająszanserealizacjiichinteresówwzderzeniuzinteresami
innychludzi.Teczteryanalityczniewyodrębnionewymiarytocztery
podsystemykażdegosystemuspołecznego.Każdyznichjestswoistą
całością,wobrębiektórejmożnawydzielićpodsystemy.Dopierozaktó-
rymśkrokiemujawnianiacorazbardziejprostychcałościdochodzimydo
powierzchniżyciaspołecznego,toznaczydoelementarnychskładników
społeczeństwa:ludzi,ichdziałańiwytworówdziałań(Sztompka1989).
Kiedysięgamdokoncepcjiczterechwymiarówstrukturyspołecznej,
kierujęsiępewnymzamysłem.Wywódnatematznaczeniaosobliwości