Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Odtłumacza
IX
sympatykówtwórczościHoppegotomonarchiści,tradycjonaliściiinni
konserwatyści,asamautornazywanyjestwPolscewłaśnieDanarchokon-
serwatystą”.Przyczymtrzebamiećnauwadze,żedoniejasnościinterpre-
tacyjnychprzyczyniasięgłówniesamHoppe,gdyżwpierwszejopubli-
kowanejwnaszymkrajupracytegomyśliciela,czyliwdzieleDemokracja
–bóg,któryzawiódł,stwierdzaon,żeDkonserwatyścimusząbyćdzisiaj
(...)libertarianamioraz(...)libertarianiemusząbyćkonserwatystami”2,
dokonującjakbyzmianywsposobierozumieniaprzezsiebiekonserwaty-
zmu.Wkażdymraziewartoodnotować,żeniejesttowszystko,comaon
dopowiedzenianatematkonserwatyzmu.Należymiećtonauwadze,tym
bardziejżeodtezyzTeoriisocjalizmuikapitalizmuHoppesiędotejpory
wprostnieodciął.Ostatnimrodzajemsocjalizmuanalizowanymwpracy
jesttenodwołującysiędoinżynieriispołecznej,onrównieżzostajepod-
danydruzgocącejkrytyce.
NakoniectrzebapowiedziećparęsłównatemataktualnościTeoriiso-
cjalizmuikapitalizmu.Porazpierwszywydanojąwroku1989,zczego
wynika,żeHoppeprzygotowywałjąjeszczewrealiachEuropypojałtań-
skiej.Stądmateriałempiryczny,naktórymsięopierał,dotyczyminione-
gojużładugeopolitycznegoiustrojowegonaszegokontynentu.Niemniej
jednakzmianieuległojedynieto,żenieowszystkichzaprezentowanych
danychmożnadziśpowiedzieć,iżodwołująsiędoaktualnychprocesów.
Stałysięonemateriałemhistorycznym,leczichprawdziwośćniezostała
zachwianainadalobrazujeprocesy,doktórychmożedojść,idochodzi,
równieżwewspółczesnymświecieorazwkażdychokolicznościach,po-
nieważHoppewypowiadasięosprawachuniwersalnych.
Traktattendowodzierudycjiautoraijegodojrzałościintelektualnej.
Owocemtegojestcałościowyistanowczypunktwidzenianatematrze-
czywistościspołecznej.Zwłaszczaczytelników,którzyniezetknęlisię
wcześniejpisarstwemHoppego,pracatazpewnościązaintrygujeipobu-
dzidoprzemyśleńoraz–byćmoże–zmianypewnychsposobówujmowa-
niaotaczającejnasrzeczywistości.
PawełNowakowski
Warszawa,listopad2014
2H.H.Hoppe,Demokracja–bóg,któryzawiódł.Ekonomiaipolitykademokracji,
monarchiiiładunaturalnego,tłum.W.Falkowski,J.Jabłecki,Warszawa2006.
