Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
TEORIAZARZĄDZANIAKRYZYSOWEGO
Równieżpostrzeganiebezpieczeństwajednowymiarowo,jako:stan;proces,
poczucie,percepcja,sytuacja,zdolność,potrzeba—jestniewystarczające,sektoro-
weiniepełne.Obecniecorazczęściejpojawiająsiępoglądynabezpieczeństwojako
podstawowąwartośćpodmiotu,alerównieżjakojedenzzasadniczychcelówjego
działania.Jesttobardzointeresująceujęciebezpieczeństwa,aleuprawnioneprzede
wszystkimwstosunkudokonkretnychpodmiotów,jakimisąpaństwoczynaród.
Tradycyjneujęciebezpieczeństwazwiązanejestzjegoutożsamieniemzpo-
trzebąpodmiotu,częstotraktowanejjakoegzystencjalna.Niewątpliwie„ojcem”
tegoujęciajestAbrahamMaslow27,którysytuowałjenadrugimpoziomiepo-
trzeb,tużzapotrzebamiegzystencjalnymi28.
PodobnieujmujebezpieczeństwoRomanKuźniar—jakopierwotną,egzy-
stencjalnąpotrzebęjednostek,grupspołecznychipaństwwrozumieniunietylko
przetrwania,aletakżerozwoju
29
.RyszardZiębarównieżuważa,żebezpieczeństwo
jestpotrzebąegzystencjalną,czylizwiązanązistnieniemdanegopodmiotu.Po-
trzebatamacharakterzłożonyiobejmujezaspokojenietakichpotrzebszczegóło-
wych,jak:trwanie(przetrwanie,samozachowanie),całość,tożsamość(identycz-
ność),niezależność,spokój,posiadanieorazpewnośćfunkcjonowaniairozwoju
30
.
Bardzopodobnedoujęciabezpieczeństwajakopotrzebypodmiotujesttrak-
towaniegojakopewnościprzetrwaniairozwoju.PrzykładowoJerzyStańczyk
definiujebezpieczeństwojakoobiektywnąpewnośćgwarancjinienaruszalnego
przetrwaniaiswobódrozwojowych31.Podobnieokreślonezostałobezpieczeństwo
wprzytaczanejekspertyzieJ.ZająciR.Zięby32orazsamodzielnejpublikacjite-
gożautora33.Określonojejakopewnośćistnienia,posiadaniaorazfunkcjono-
waniairozwojupodmiotu.Pewnośćjestwynikiemnietylkobrakuzagrożeń,ale
powstajetakżewskutekkreatywnejdziałalnościdanegopodmiotuijestzmienna
wczasie,czylimanaturęprocesuspołecznego.
Niecoinaczejbezpieczeństwo—jakowartośćpodmiotu—definiują:JerzyStań-
czyk,WaldemarKitleriJanSzmyd
34
,którzytęwartośćuważajązaelementarnąpo-
winnośćpodmiotu
35
.JerzyStańczykuważa,żebezpieczeństwojestwartością,którą
27
AbrahamHaroldMaslow(1908-1970)—amerykańskipsycholog,twórcateoriipotrzeb.
28
A.Maslow,Motywacjaiosobowość,Warszawa2010,s.62-64.
29
R.Kuźniar,Popierwszebezpieczeństwo,„Rzeczypospolita”z9stycznia1996r.
30
R.Zięba,Otożsamościnaukł,wyd.cyt.,s.8.
31
J.Stańczyk,Współczesnepojmowaniebezpieczeństwa,Warszawa1996,s.20.
32
R.Zięba,J.Zając,Budowazintegrowanegoł,wyd.cyt.,s.9.
33
R.Zięba,Otożsamościnaukł,wyd.cyt.,s.8
34
J.Szmyd,Bezpieczeństwojakowartość,refleksjaaksjologicznaietyczna[w:]P
.Tyrała
(red.),Zarządzaniebezpieczeństwem,Kraków2000,s.45-52.
35
W
.Kitler,BezpieczeństwonarodoweRP
.Podstawowekategorie.Uwarunkowania.System,
Warszawa2011,s.23.
12
