Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wskazaniepierwszedotyczynadrzędnejwartościwspółzawodniczenia,
kooperacjipozytywnej,rozumianejjakowspółdziałaniesportowcówzmie-
rzającychdoosiągnięciawspólnegocelu,cosprzyjaogólnemurozwojowi
człowieka,ponieważwtejsytuacjiujawniająsięnajwyraźniejcechyludzkiej
natury.Wtymrozumieniuwspółzawodnictwosportowestajesięsiłąnapę-
dowąsłużącąosiąganiunadrzędnejwartości,określanejmianemzwycięstwa
nadsamymsobą.Nieustannedążeniesportowcadopokonaniasamegosiebie,
wzajemneuznaniewartościzwycięzcyipokonanego,kształtujepostawęper-
fekcyjnąisprawia,żeniemapokonanych.Wodniesieniudozespołowychgier
sportowychprzyjmujesięjakozasadę,żewspółzawodnictwotakieopartejest
naswoistejetyce,którątworząnormymoralnewynikającezreguł„fairplay”
orazprzepisówsportowych.ZdaniemLipca(1997)normymoralneczystejgry
powinniwyznaczaćsportowcy,którzybędącjejuczestnikamikontrolująsy-
tuacjętak,abynicniezakłóciłosprawiedliwegoprzebiegugry.Jesttowspa-
niałaokazjadotego,abyzademonstrować,jakpiszeLipiec(1997,s.51)
wielkośćwolnegoducha,którysamsobiestawiazadaniaisamponosiodpo-
wiedzialnośćzazaprowadzeniesprawiedliwegoładu.Wrywalizacjiocel
sportowysytuacjestwarzaneprzezuczestnikówwspółzawodnictwaniemogą
wywoływaćgwałtownościwzachowaniusięstron,niechęcilubwzajemnego
zwalczaniasię.Formalnąstronąsprawiedliwegoprzebieguwspółzawodnictwa
stanowiąreguły.Sąonedlasportowcówswoistymkodeksemhonorowym,
któregozasadwżadnychokolicznościachłamaćnienależy.
„Wartośćpodrzędna”współzawodnictwasportowegowynikazkonkuro-
wania–kooperacjanegatywna–(równychzrównymi)walkiozwycięstwo,
wpływanakreowaniepostawyrywalizacji.Wzajemne,świadome,nieustępliwe
przeszkadzaniesobiewosiąganiuzwycięstwa,przyjednoczesnymprzestrze-
ganiuzasadczystejgry,stanowiowartościwspółzawodnictwa.Tylkowtedy
stronykonkurującezesobądążądopokonywaniatrudnościwsposóbgodny.
Wtakichprzypadkachwspółzawodniczenienietylkoinspirujedoposzuki-
waniaróżnorodnychrozwiązań,aleconajistotniejsze–wychowuje.
Kryterium,którepozwalanaodróżnienie,wsensieprawnym,walkipraw-
dziwej(bójki)od„walki”sportowej,jestpozornośćtejdrugiej.WedługJędru-
cha(1981)istotęwalkirzeczywistejnasportowązmieniapozorowaniejej
stronypsychicznejifizycznej.Pozornośćpsychicznawyrażasiętym,że
w„walcesportowej”dążymydoosiągnięciazwycięstwatylkoprzezwykaza-
nieswojejprzewaginadkonkurentem,bezzamiaruwyrządzeniamukrzywdy.
Przyjejzachowaniuewentualneposzkodowaniekonkurentaniejestprzez
prawokarneocenianejakonaruszenienietykalnościcielesnej,natomiastje-
żelizamiaremsportowcauczestniczącegowgrzeniebędzieodniesieniezwy-
cięstwa,leczumyślneuszkodzenieprzeciwnika,tomożeonodpowiadaćza
13
