Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
BarbaraBogołębska
52
Takżewtedy,gdypisałozasłyszanychhistoriachrodzinnych.Niebyłto
portretwyidealizowany,nieukrywał,żematkabyłafltrudnąosobą”,ma-
jącąwielewad.
PodobnieeseistycznieozmarłejmatcepisałMarekBieńczykwKontene-
rze(Bieńczyk,2018).Wutworzepowtarzasięobrazsymbolizującyprzemi-
jalnośćiutratę–flMatkanieżyłajużodsześciumiesięcy,kiedyprzyleciały
efemerydy”(Bieńczyk,2018:193).Eseistatakżeprzywołujewspomnienia
matkiiomatce.Pisze:flNajtrudniejszeinajpiękniejsze[ł]wspomnieniasą
niczymfotografie.Niedotycząwówczasdłuższejsekwencjizdarzeń[ł],
leczjednegoobrazu,któryzastygłjaknakliszy,jakwkadrze”(Bieńczyk,
2018:186).Nawiązujeteżdowspomnieńozmarłejmatceinnychtwórców:
RolandaBarthesa,MarcelaProustaiAlbertaCamusa.
JózefHenwtomiewspomnieniowymNowolipie.Najpiękniejszelata
(Hen,2019)rekonstruujeżydowskiświatprzedwojennejWarszawycza-
sówdzieciństwaimłodości,wojnyitułaczki.Odwołujesiędoporówna-
niazfilmem:flUtrwaliłamisiętascenajakfragmentfilmu,którynagle
zatrzymałsięwbiegu”(Hen,2019:7).Niezawszeudajemusiępróba
narzucenianarracyjnegoporządkuchronologicznego.Piszeautor:flAle,
alełjasiętuwyraźniezapędziłem,tekonfliktyprzecieżnarosłypóźniej
[ł],ajamiałemopowiedziećł”(Hen,2019:122).Różnegotypuasocjacje
idygresjeznajdująsięwewtrąceniachnawiasowych(parenteza).Wtekście
czytamy:flJeszczejedennawias,chybakonieczny”,flwięcażdwanawia-
sy,zaktóreprzepraszam.Wracamdoopowieści”;flDiabelnietrudnote
wspomnieniauporządkować.Wciążcośwyskakujenapowierzchniępa-
mięci,trudnoutrzymaćsięprzygłównymnurcie,razporaztworząsię
bocznerozlewiska”(Hen,2019:144–145).
Autorpodkreślawybiórczośćpamięci:flIlużrzeczyniepamiętam,
akażdezwycięstwopiłkarskie,każdygolwciążwidzę”(Hen,2019:398).
Świadcząotymtakieokreślenia,jak:floilepamiętam”,flchyba”,flodpew-
negoczasu”,flodkiedyzacząłem”,flmoże”,flkiedyś”.Wydarzeniazper-
spektywywspółczesnejoceniazupełnieinaczej:flDzisiajjestemprzeko-
nany,żeniebyłabytoprawda”;flDziśrozumiem,żeto,cosiędziałowe
mnie,byłoowielebardziejskomplikowane,niżwtedymyślałem”(Hen,
2019:225,256).Niektórefaktyzżyciapisarzanieulegajązatarciu:flIwciąż
tamsą,ikołysząsię,iśpiewająnatymtarasie,któregojużniema,alektó-
rywciążjest”(Hen,2019:246).
OswojejautobiografiiOpowieśćomiłościimrokuAmosOzpiszena-
stępująco:flCowłaściwiejestwmoichopowiadaniachautobiografią,aco
fikcją?Wszystkonosirysautobiografii[ł]będzietoopowiadanieau-
tobiograficzne,aleniewyznanie”(Oz,2016:41).Wutworzepoznajemy
zarównolosyrodzinypisarza,jakijegowłasneprzeżycia,początkijego
twórczościliterackiej,azwłaszczadowiadujemysię,którezprzeżytych
