Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Retorykaautobiografcznychformtekstowych...
chwilisytuacjitrafiłypotemdopowieści.Niektórezwydarzeńpisarz
przywołujebardzoszczegółowo:sątosłowa(flsłowowsłowo”,flwyraź-
niepamiętamtozdanie”),anawetzmysłowewspomnienia–zapachy,
barwy,dźwięki.Inneobrazywpamięcipo53latachjużsięzacierają,
świadcząotymokreslenia:flzdajesię”,flwowymczasie”,flmniejwięcej”,
flNiewiem,kiedyiwjakisposób”,flpamiętamjakprzezmgłę”,flpamięć
mniezawodzi”.Autorutrwaliłniejakoscenyzfilmuprzechowywanego
wpamięci:flDodzisiajzamykamniekiedyoczyiwidzę”.
Jegowspomnieniażyjąjakbywłasnymżyciem.Proceszapamięty-
waniaformułujeobrazowo:flAmożewcaletakniebyło,atylkozapisało
siętakwmojejpamięci:wszakżywapamięć[ł]przychodzinagleidrga
jednocześniewkilkurytmach,wokółkilkuognisk,ażskamieniejeizasty-
gniewbezruchu,stającsięwspomnieniempowspomnieniu”;flPróbuję
toterazodtworzyć[ł],nieomalwywołaćzniebytu:jakpaleontolodzy
wmuzeachhistoriinaturalnej,którzynapodstawiekilkukościrekonstru-
ującałegodinozaura”(Oz,2016:100,369).
Ozposługujesięniejednokrotniepraesenshistoricum.Stawiadużopy-
tań,stosujeretorykęwyliczeń(ŻydziwymordowanipodRównem,okre-
śleniaJerozolimy).
53
***
Wywiady,rozmowy-rzekiznaturyrzeczymająwymiarretrospek-
tywny,takjakwprzypadkurozmowyGrzegorzaWołowcazMicha-
łemGłowińskim,autoremwieluprózwspomnieniowych(Wołowiec,
Głowiński,2018).Bohaterwywiaduchciałwprawdzieograniczyćwątki
autobiograficzne,jednaksięichnieustrzegł.Pojawiająsięwięctrudne
wspomnieniawojenne,czasówwyzwolenia,szkoły,okresupowojenne-
go.Przedstawianiuwłasnychdoświadczeńtowarzyszącharakterystycz-
neleksemy:flpamiętam–niepamiętam”,aleteżstwierdzeniatypu:flNie
wiem,jakbymoceniłjąteraz”.
Wywiady-rozmowyożyciuprzeprowadziłazks.AdamemBoniec-
kimAnnaGoc(Boniecki,Goc,2018).Stałosiętojakbywbrewprzekona-
niomksiędza,którytwierdzi:flTakzostałemwychowany[ł].Mówienie
osobie,jakikolwiekekshibicjonizm,nawetlekki,byłunaswdomuuwa-
żanyzacośwbardzozłymstylu”(Boniecki,Goc,2018:5).Wrozmowie
ks.Bonieckiodwoływałsiędowłasnychdoświadczeń,częstotrudnych:
flBywająwydarzeniaczyinformacjetakprzykre,żejakiśmechanizm
obronnyusuwajeznaszejświadomości.Otychprzykrychsprawach
naprawdęczasemniepamiętamy.Zostająjakbyzamkniętewsejfie”
