Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Cosięstałozkomunikacjąspołeczną?
19
Byłotowistociedośćzaskakujące,albowiemzaledwiewciągu
niespełnapółwiecza,dokonałysiętakistotneprzemianywepoce,
którązapoczątkowałswoimwynalazkiemskromnyniemieckidru-
karzzNorymbergi.Dominacjadruku(awłaściwiejegojedyno-
władztwo)trwałobowiemkilkasetlat,nawetjeśliprzyjąć,żeprasa
drukowananarodziłasięponadstopięćdziesiątlatodchwili,gdy
ruszyłamanufakturaGutenberga,ajejrzeczywisteumasowieniedo-
konałosięjeszczepóźniej,bodopierowXIXwieku.Prasastosun-
kowoszybkozostałajednakliczącąsięsiłąspołeczną,dziennikarze
zaś–nczwartymstanem”,zopiniąktóregomusiałsięliczyćkażdy
(lubniemalkażdy)żyjącyosobnik:polityk,artysta,przedsiębiorca
azwłaszczatakzwanyszaryczłowiekzulicy.
Byłotojednakmediumlokalne,regionalnelubkrajowe,awięc
nnarodowe”,któregopróbęprzedostaniasiępozagranicemacierzy-
stegokrajustosunkowołatwomożnabyłoprzerwać,niedającna
przykładzgodynajegokolportaż.Takienbezdebitowe”wydawnic-
twomogłobyćoczywiścierozpowszechnianewsposóbniejawny(vide
paryskanKultura”wczasachPRL),niemniejstawałosięonowówczas
jeszczemniejdostępne,aprzeztojeszczebardziejelitarne.
Takżedziałalnośćwielkichagencji(biur)informacyjnych,mimo
iżprowadziłydziałalnośćnaskalęmiędzynarodową(jaknaprzy-
kładagencjeHavasa,WolfaczyReutera),mogłabyćskutecznie
ograniczanaprzezwładzękrajową,niezezwalającąnalegalneroz-
powszechnianieichserwisów,naprzykładzprzyczynpolitycznych
(jakoprzykład:wiadomościReutera,nieobecnepraktyczniewlatach
pierwszejwojnyświatowejwówczesnychNiemczech).
Wreszcie,kolejnyśrodekprzekazu–radio,zeswojątakfascy-
nującąludziodlatzdolnościąprzekazywaniadźwiękunaodległość
drogąbezprzewodową,takżemogłomieć(mniejlubbardziejsku-
tecznie)zakłóconąaktywność–główniepoprzezzagłuszanie(różny-
misposobami)jegoemisji,jaktegodoświadczyłynaprzykładstacje
państwzachodnichwokresiepodrugiejwojnieświatowej,zwłaszcza
wapogeumtakzwanejpierwszejzimnejwojny.
Tychtechnologicznychograniczeńemisjidoświadczyłatakżepo-
czątkowotelewizja–medium,którechoćstworzonewlatachmiędzy
dwiemawielkimiwojnami,tojednakfaktycznierozwinęłowpełni
swojąaktywnośćiujawniłoswewaloryporoku1945.Początkowo
niedoceniane,atakżeniedoskonałetechnicznie,stałosięjednak