Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
Wstęp
mułowanykatalogograniczeńwyłącznościpowoduje,wodróżnieniu
odkonstrukcjifairuse,żeinterespublicznyniemożezostaćuwzględ-
nionybezuprzedniejaktywnościprawodawcy.Zasadniczopowszechne
jużgłosykrytykująceobowiązująceregulacjeprawaautorskiegoza
nienadążaniezazmieniającymisięuwarunkowaniamispołecznymi
iekonomicznymi13.Teoretycznymrozwiązaniemtegoproblemumo-
głobybyćprzeniesienieciężaruuwzględnianiainteresupublicznego
zprawodawcównasądy,naprzykładpoprzezpostawienieprzednimi
zadaniastosowaniakryteriówtestutrójstopniowegonatrzecizwyżej
wskazanychsposobów.Rozwiązanietakiebliższebyłobyzastosowanej
wmodelucopyrightklauzulifairuse,adresowanejwłaśniedosądów.Wy-
chodziłobyonorównieżnaprzeciwzauważalnejtendencjidostopnio-
wegozacieraniasięczytelnegorozróżnieniamiędzysystemamitradycji
droitd’auteurasystememcopyright,przyczynktórejupatrywaćnależy
międzyinnymiwkomercjalizacjiprawaautorskiego14.Współczesna
specyfikaprocesutwórczegoskłaniabowiemdopostrzeganiaprawa
autorskiegowsposóbutylitarny,jakonarzędziasłużącegodorealizacji
określonychcelówspołecznieużytecznych.Ograniczającasiępierwotnie
doutworówliterackichiartystycznychtwórczość,odzwierciedleniem
którejjestużytewKonwencjiberneńskiejokreślenieprzedmiotuprawa
autorskiegojakondziełliterackichiartystycznych”15,obejmujewspół-
cześniewcorazwiększejmierzeinnegorodzajudzieła,wtymnietylko
teużytkowe,leczrównieżnutwory”oniskimnatężeniupierwiastka
twórczego,pozbawioneponadczasowegocharakteru,okrótkimokresie
doniosłościspołecznej16.Działalnośćtwórczaniejestobecnientwórcza”
wścisłymtegosłowaznaczeniu,leczcorazczęściejprzybieracharakter
13
Por.np.J.Preussner-Zamorska[w:]SystemPrawaPrywatnego,t.13,Prawoau-
torskie,red.J.Barta,Warszawa2007,s.403.
14
J.Barta,R.Markiewicz,Prawoautorskie,s.25;U.Loewenheim[w:]Urheberrecht...,
Hrsg.U.Loewenheim,G.Schricker,s.53.
15
Por.art.2ust.1Konwencjiberneńskiej.
16
Wyrazemtegotrendumożebyćwprowadzonewniemieckiejustawieoprawie
autorskim(UrhG;Gesetzvom9.09.1965überUrheberrechtundverwandteSchutzrechte,
BGBl.Is.1273,zuletztgeändertdurchGesetzvom5.12.2014,BGBl.Is.1974)prawo
pokrewnewydawcówprasowych87eUrhG),oczasieochronywynoszącymtylko
jedenrokoddniapublikacji.ZagadnienietoomawiająG.SchrickeriU.Loewenheim
(G.Schricker,U.Loewenheim[w:]Urheberrecht.Kommentar,Hrsg.U.Loewenheim,
G.Schricker,München2010,s.51).