Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Niemawątpliwości,żelataspędzonenakontynencieprzeobraziły
słabowykształconego,amożeinadwiekdojrzałegocwaniaczka
–bynierzec:„awanturnika”–wpełnegoogładykupca,odnoszącego
sukcesyicieszącegosiędobrymiznajomościami.Dlategopóźniejsze
określeniesamegosiebiemianem„podróżnikaobytegowświecie”
mapewneuzasadnienie30.WrodzonąinteligencjąCromwellumiałsię
posługiwaćdoskonale,cozresztąpodkreślałFoxe:„Niemiałwielkich
zdolności,alemógłsięposzczycićwspaniałąpamięcią,dziękiktórej
potrafiłzachowaćnadługowszystko,zczymtylkosię
zetknął”31.Holinshedopisywałgopodobnie:jakoczłowieka
„niezrównanejpamięci,śmiałego,wytrzymałegoisilnego,sprawnie
posługującegosiępiórem,[...]któryokazawszysiętakbiegłymwtych
dziedzinach,niemógłdługopozostaćniezauważony”32.Służyłczynnie
warmii,pracowałwnajważniejszychośrodkachhandlunaświecie,
nawłasneoczywidziałnadzwyczajnyrozkwitkulturyisztuki
renesansuweWłoszechiprzesiąknąłniektórymiradykalnymiideami
religijnymi,którezaczynałydochodzićdogłosunapółnocyEuropy.
Otojakprezentowałsięjegoniezwykłypoligondoświadczeń.
WłoskaprzygodamiałanaCromwellaprzeogromnywpływ.
Rozbudziłajegozamiłowaniedomalarstwa,literatury,muzyki
ipięknychprzedmiotów,któretowarzyszyłomudokońcażycia.Swą
miłościądoItaliizarażałrównieżinnych.WielelatpóźniejEdmund
Bonner,kapelankardynałaWolseya,pisałdoCromwella:„Jako
żeobiecywałeśjużodjakiegośczasu,żeuczyniszzemnie,panie,
prawdziwegoWłocha,gdypożyczyszmiTriumfyPetrarki,takteż
zaklinamCię,byśprzesłałmijeprzezsługępanaAugustine’a,
zwłaszczajeżelijemasz,drogicortigiano,powłosku”33.Pewien
włoskiautor,NiccolòMachiavelli,wywarłnaCromwelluszczególne
wrażenie.Możliwe,żeCromwellnabyłwczesnymanuskryptjego
najsłynniejszegodziełaIlPrincipe(Książę).Księgata,ostatecznie
opublikowanaw1532roku,uczyniłazideiMachiavellegosynonim
