Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zpunktuwidzeniamożliwychdrógwchłanianiadoustroju,dystrybucjiwpo-
szczególnychtkankachinarządachorazdrógwydalaniabardzoważnejestokre-
ślenietego,jaksubstancjaulegarozmieszczeniu(podziałowi)pomiędzydwieróżne
fazy.Dotegocelusłużytzw.współczynnikpodziału(R)(partitioncoefficient),który
stanowistosunek(iloraz)stężeńdanejsubstancjiwdwóchniemieszającychsięze
sobąfazach(dwufazowyukładheterogeniczny)wchwiliustaleniasięstanurów-
nowagi(termodynamicznej).Najczęściejwartośćwspółczynnikapodziałupodajesię
jakologarytmdziesiętny,tj.log(R).Eksperymentalniewspółczynnikipodziałuwy-
znaczasiępoprzezokreśleniestężeńdanejsubstancjiwdwóchfazachpoustaleniu
sięstanurównowagi.Badaniatepozwalająnadokonaniewstępnejcharakterystyki
toksykologicznejbadanejsubstancji.Zuwaginafizjologię,anatomięimetabolizm
ustrojubadaniawykonujesięwukładachmodelowych,tj.stosujesięwodęjakood-
powiednikkrwi,olej(zwierzęcy,roślinnylubmineralny;najczęściejn-oktanol)jako
odpowiedniktkankitłuszczowejipowietrzejakoodpowiednikwydychanegopowie-
trza.Badaniaprowadzisięwtemperaturze370Cwceluodniesieniawynikówdotem-
peraturyciałaczłowieka(36,60C).
Najczęściejwyznaczanewtoksykologiiwspółczynnikipodziałuto:
y
olej:woda(modelukładu–tkankatłuszczowa:krew);
y
woda:powietrze(modelukładu–krew:wydychanepowietrze);
y
olej:powietrze(modelukładu–tkankatłuszczowa:wydychanepowietrze).
y
y
y
Wtabeli2.3przedstawionowybraneprzykładywspółczynnikówpodziału.
Dużawartośćwspółczynnikapodziałuolej:wodamożewskazywaćnato,że:
substancjadobrzesięwchłaniadermalnie;
substancjakumulujesięwtkancetłuszczowej,comożepowodowaćzwolnienie
metabolizmu(mniejszeukrwienietkankitłuszczowej)ispowolnieniewydalania;
rośniesiładziałanianarkotycznego(mechanizmdziałaniamazwiązekzprzeni-
kaniemnarkotykuprzezbłonybiologiczne).
Tabela2030
Najczęściejwyznaczanewtoksykologiiwspółczynnikipodziału–
przykładyjakolog(R)(temperatura37°C)
Współczynnikpodziału
Olej:woda
Woda:powietrze
Olej:powietrze
Przykład,log(R)
Kokaina
Metanol
Alkoholbenzylowy
Limonen
Benzaldehyd
a-Terpineol
–0,74
–0,11
2,30
4,86
4,44
6,58
24
CZĘŚĆi.PODSTAWYTOKSYKOLOGiiOGÓLNEJ
