Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Jednymzgłównychzałożeńbadawczych,jakiesobiepostawiłam,byławięchipo-
teza,żefilmmożebyć"zdarzeniemgeograficzno-kulturowym”,toznaczyformązloka-
lizowanejtwórczości(jakoobraz/tekstipraktykaartystyczna),któradajemożliwości
reprezentowaniamiejsca,azarazemuczestniczywjegokonstruowaniu.Zjednej
stronywdzielefilmowymkrzyżująsięróżnesensyidyskursydanejkultury,możliwedo
odszyfrowaniawtokuanalizy,zdrugiejstronyfilmjestwspółuczestnikiemprocesów
kulturowych,partycypujewmediatyzowanejprodukcjikulturyitożsamości.Terminy:
"przestrzeń”,"miejsce”,"region”,wwieluwypadkachtraktowaneprzezemniesynoni-
micznie,zakażdymrazemodsyłająwięcdoobszarurozumianegojakogeograficzno-
-kulturowykonkretorazdogeograficznegowymiarujakokluczowegoaspektu
produkcjikulturowej.Zastosowanietakiegokluczadobadaniatwórczościfilmowej
poprzedzałoinneważnezałożenie,mianowicieżemiejsce,niejakowbrewopiniom
osóbgłoszącychjegozatratę,niezaniknęłobynajmniej,ajedynieulegawspółcześnie
dalekoposuniętymprzeobrażeniom,wktórychzasadnicząrolęodgrywawzajemne
przenikaniesięobszarówtego,corealne/wyobrażeniowe/medialne.Jakoprzedmiot
badaniawybrałamfilmy"topograficzne”wtymsensie,żemiejscewnichuwiecznione
jestwypadkowąświadomychtwórczychdziałań(mapowaniaprzestrzeni),niestanowi
jedynietła,scenerii(miejscaakcji),aleewokujepodjęcieprzezfilmowcówokreślonej
problematykizwiązanejzprzestrzeniąijejsymbolicznąnadbudową(antropologią,
kulturą,historią).Przezpojęciefilmurozumiemprzytymróżnegatunkifilmowe(film
dokumentalny,fabularny),formy(kinogłównegonurtu,niezależne,amatorskie),
przestrzenieodbioru(filmwkinie,telewizji,naDVDiwśrodowiskuinternetowym).
Motywemwspólnymsąobecnenaekraniestrukturymiejscaikrajobrazu,pojawia-
jącesięwreprezentacjachfilmowychaluzyjniealbojakostarannietkanaosnowa,za
każdymrazemujawniającokreślonypunktwidzenia(zdystansowanegoobserwatora,
mieszkańca,przybysza).
Słowemkluczemjestwtejpracykrajobraz-pojęciewmoimprzekonaniu
wiążącewątkirelacji:film/miejscenazasadziekoincydencjitego,cogeograficzne/
artystyczne,realne/mediowane,estetyczne/kulturowe,poglądowe/doświadczeniowe
etc.Krajobrazfilmowystanowituobrazkraju(miejsca),dostępnywładzomwidzenia
obiektokreślonej"widzialności”,azarazempretekstdorozważańantropologicznych
nakierowanychnaformyjakiegośrodzajuuczestnictwawekranowejprzestrzeni,jej
współprzeżywania,roztrząsania.Wtymsensiezakładaonniecoinnyodbiórwobiegu
lokalnym(przezwidza"zanurzonego”wrealnejprzestrzenimediowanejnaekranie),
innyzaśwobiegunarodowymczyglobalnym(przezwidzaempatycznietylkoza-
angażowanegowproblematykę,którąznazapośrednictwemkrążącychobrazów).
Jednymzgłównychproblemów,jakieskupiawsobiekrajobrazfilmowy,jestprzytym
jegostatusontologiczny.Istotnewydajesiębowiempostawieniepytania:Dojakiego
stopniamożnazawierzyćobrazowifilmowemu?Nailekrajobrazuchwyconywobiek-
tywiedajesiętraktowaćjakotożsamyzrealnymmiejscem?Odpowiedźwydajesię
Wstęp
tymbardziejistotna,żewłaściwiebardziejzasadnebyłobydzisiajpostawienietezy
przeciwnej,okońcukrajobrazuiszerzej-wszelkiejanalogiczności,gdyżmamydo
czynieniazsytuacją,kiedywiększośćfilmowychscenografiipowstajewprocesach
8
postprodukcji,zzaangażowaniemefektówsymulacjikomputerowej.Paradygmat
