Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Prolog.Tradycjonaliściiprekarliści...
niezezbiorówkrólewskichMuzeumPrado)
394
.Relacjepomiędzyrealistaspragnącymi
rewitalizacjimonarchiitradycyjnejakrólemibiurokratycznąkamaryląfernandinos,
którymwystarczałpowrótdoutartychkoleinndespotyzmuministerialnego”
,układa-
łysięjednakcorazgorzej.nFałszywy,zawistny[celoso]imakiawelski”
395
Ferdynand
skwapliwierealizowałantyliberalnyprogramnegatywnyrojalistów,alepozostawał
głuchynaichprogrampozytywny:przywrócenieKortezówtradycyjnychorazswobód
prowincjonalnych.Sojusztradycjonalistówzfernandinosrozpadasiędefinitywnie
wdrugiejpołowielat20.XIXwieku,kiedystajesięjasne,żekrólniezamierzaprzy-
wracaćżadnychstarożytnychinstytucji,aw1826rokutworzypierwsząwhistorii
Hiszpaniicentralnąpolicjępaństwową[SuperintendenciaGeneraldePolicíadelReino].
JakpiszeMenéndezPelayo,królwziąłrozwódzwiernymiobrońcamiołtarzaitronu,
nnieprzywracająctradycyjnejiczcigodnejmonarchiihiszpańskiej,tylkointronizując
pewienabsolutyzm—zaciekły,poniżający,osobistyiponury,któregoofiarąbyłsam
Kościół,obrażanyświętokradcząsymonią,chełpliwymregalizmemizatrzymywaniem
bullipapieskich”
396
.Cowięcej,podokonaniuzemstynaliberałachzadoznaneodnich
upokorzeniakról,idączasugestiaminiektórychministrówizauszników,jakNarciso
Heredia
397
(1775-1843)iFranciscoCea
398
Bermúdez
399
(1779-1850),
zacząłskłaniaćsiękuprzygotowywaniutransformacjiustrojowej
400
,alewzupełnie
innąstronę,niżpragnęlitegotradycjonaliści,bowkierunkumodelunowoczesnej
monarchiikonstytucyjnejnawzórfrancuskiejlamonarchieselonlaCharte,czyliwy-
chodzącnaprzeciwpragnieniomliberałów,przynajmniejtychumiarkowanych
401
.Stop-
niowemu(od1824roku)amnestionowaniuliberałówtowarzyszyłopozbywaniesię
394
Cf.HTE,t.II,s.135.
395
M.MenéndezPelayo,Lahistoria...,s.258.
396
Ibidem,s.263.Wielkihistorykzauważateż,żewykonawcytejpolityki,czylizwolennicyoświeco-
negodespotyzmu,bylitaksamouczniamifrancuskichencyklopedystówjakliberalnilegislatorzy
zKadyksu,toteżstosunkowołatwowsensiementalnymbyłoimdokonaćkilkalatpóźniejzwrotu
właśniewkierunkunliberalizacji”
.
397
Właśc.NarcisoHerediayBeginesdelosRíos,condeconsortedeOfaliaymarquésdeHeredia,
od1829condedeHeredia-Spínola,GrandedeEspaña.
398
Alternatywnapisownianazwiska—Zea.
399
Właśc.FranciscodePauladeCeaBermúdezyBuzo.
400
J.-Ph.Luis,L’utopieréactionnaire:épurationetmodernisationdel’étatdansl’Espagnedelafin
del’AncienRégime(1823-1834),CasadeVelázquez,Madrid2002.
401
Karlistowscyhistorycyzastanawiająsię,czyprzyczynątejniekonsekwencjiniebyłaabyprzy-
należnośćFerdynandaVIIdomasonerii(inicjowanymógłbyćjużwczasieinternowaniawVa-
lençay)?Masonem,anawetwielkimmistrzemWielkiegoWschoduHiszpaniibyłprzecieżjego
najmłodszybrat—FranciszekzPaoli,choćteżniewiadomoodkiedy—cf.HTE,t.II,s.136.
99
