Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Preambuła
TraktatoUniiEuropejskiej
3.3.7.ObywatelstwoUniiinarodyEuropy
ObywatelstwoUE,októrymmowawmotywiedziesiątym,zostałowprowa-
dzonedosystemuprawnegoUniiprzezTraktatzMaastricht.Obywatelstwo
tojestodtegoczasutraktowanejakopodstawowystatusobywatelipaństw
członkowskich,naktóryskładasiękilkapublicznychprawpodmiotowych
(art.20-23TFUE),którewykraczająpozazakresprawprzyznawanychprzez
państwawłasnymobywatelom.ObywatelstwoUEjestkonceptualizowane
jakoobywatelstwoponadnarodowe(transnationalcitizenship)albojakooby-
watelstwopozapaństwem(citizenshipbeyondthestate).
OrzecznictwoTrybunałuSprawiedliwościUEdokonujeewolucyjnejtrans-
formacjinobywatelstwarynkowego”(marketcitizenship)wobywatelstwo
społeczneipolityczne,obejmująceprawodostępudoświadczeńsocjalnych,
prawogłosowaniaiswobodnegoprzemieszczaniasiędlaosóbinnychniż
pracownicy,odzwierciedlającewizjęevercloserUnion,integracjęprzezprawo
ikonstytucjonalizacjęUnii,pluralizmoraztożsamośćeuropejską(J.Shaw,
Citizenship…,s.575-610).ObywatelstwoUniijest,oboknarodówEuropy,
filaremdemokratycznejUniiEuropejskiej(zob.komentarzdoart.9).
TraktatnieuznajeobywateliUniizanaródeuropejski,zaśsamoobywa-
telstwomajedyniecharakterndodatkowy”wstosunkudoobywatelstwa
krajowegoigoniezastępuje.Wpreambulejestnatomiastmowawlicz-
biemnogiejonswychnarodach”
,conależyrozumiećjakonarodywUE,
ściślej-narodywramachjejsystemuinstytucjonalnego,którapogłębia
solidarnośćmiędzynarodami(akapitszósty),popieraichrozwójspołecz-
nyigospodarczy(akapitdziewiąty),zapewniaimbezpieczeństwo(akapit
dwunasty)oraztworzycorazściślejszyzwiązekmiędzynarodamiEuropy
(akapittrzynasty).nDemokratyczne”narodyEuropy,poprzezratyfikację
traktatów,przystąpieniedoUniiiśrodkifinansowe,atakżeswoichprzed-
stawicieliwRadzieEuropejskiej,legitymizująUnię.Wtymznaczeniuna-
rodyEuropysądrugimobokobywatelstwafilarem,naktórychwspierasię
demokratycznalegitymizacjaUnii.Podmiotemeuropejskiejdemokracji
niejestzatemjedennaród/ludeuropejski,leczwielenarodówEuropy.Unia
Europejskajestndemoi-kracją”
,demokracjąrozumianąjakoUnianarodów
(zob.C.Nicolaïdis,EuropeanDemoicracy…,s.254).
40
AndrzejWróbel
