Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
UrszulaŻydek-Bednarczuk
siajzcorazbardziejekspansywnymiipopularnymitypamitożsamości
otwartych,prowizorycznychimałoesencjalnychalbozupełnienieesen-
cjalnych,np.ztypemflâneura,podróżnika,wędrowca,nomady,turysty.
Realnastajesięwięcmożliwośćpowstawanianowychtożsamości,tożsa-
mościpograniczaitożsamości,któreopierająsięnaświadomejambiwa-
lencji.
ZygmuntBaumanuważa,żetożsamośćwczasachnowoczesnychbyła
czymśbudowanympoziompopoziomie,piętropopiętrze:fl[…]historycz-
niezbudowanatożsamośćbyłasnutawzdłużliniirosnącejwiedzyiumie-
jętności;biograficzniezbudowanatożsamośćpostępowaławzdłużlinii
zawodowejkariery.Obieliniebyłyliniamiprostymiimożnasiębyłoporu-
szaćodjednegopunktudodrugiego,przechodzącprzezdaneodcinkilinii”
(Bauman1996:29).Natomiastwponowoczesnościżycieprzekształcasię
flwniekończącąsię—izawszeniechętnąusatysfakcjonowaniu—pogońza
indywidualnątożsamościąlub[…]tożsamościądzielonązinnymi”(Bau-
man1996:32).
Niewdającsięwsporydotyczącedokonanychprzezautorówcharak-
terystykzjawiskaiużywanejprzeznichterminologii,uważam,żenależy
zgodzićsięzmyśląprzewodniąichwywodów,głoszącą,żenieustannie
osłabianyjestautorytetmocnychtożsamości,zarównojednostkowych,jak
izbiorowych.Szczególnieinteresujemnietożsamośćkulturowarozumiana
jakoprzynależnośćdogrupy,miejsca,wspólnoty,tradycji,doświadczeń
ipoczucieuczestnictwawokreślonym,stabilnymukładziekultury,toż-
samośćtradycyjniecharakteryzowanajakomocnalub,mówiącdokład-
niej,jakotożsamość,która—wprzekonaniudawnychautorytetów—
dladobrajednostekispołeczeństwpowinnabyćmocna.Nietraciona
natympograniczupodstawowegosensuwłasnegoistnienia,aleznacz-
nemuosłabieniuulegajejdotychczasowasiła,ponieważkonfrontujesię
onacorazczęściejzwciążwzrastającąliczbąsłabychtożsamościiwcho-
dziznimiwróżnerelacje.Innymisłowy,tożsamośćkulturowaistnieje
dzisiajirozwiasięwróżnychkierunkachiwseriiróżnorakichzderzeń
inapięć.Zwolennicyponowoczesnościupatrująwtymszansnajejprze-
trwanie,przeciwnicyponowoczesnościprzestrzegająprzedzagrożeniami,
jakienaniączyhają,nawetprzedjejzanikaniem(Miczka,Zeler,Żydek-
-Bednarczuk2005).
Nawspółczesnetożsamościkulturowepresjęwywierająróżneoko-
licznościiuwarunkowania,aleniewątpliwiejednąznajwiększychpre-
sjiwywieranowomedialnapluralizacjaniemalwszystkiego,narzucaona
bowiemludziomnietylkoformykomunikowania,lecztakżeskutecznie
upowszechnianowemodeletożsamości.Sąonekontrowersyjne,czasem
słabojeszczewyartykułowane,aletrafnieilustrująsposobyiformyflotwie-
raniasię”mocnychtożsamościkulturowychnawyzwaniateraźniejszości.