Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstępdopolskiegowydania
9
Czyjednakmożnamiećzaufaniedodwóchzachodnichautorów,którzy
wkraczająnaniebezpiecznygruntiopisująkampanię,wjęzyku,którymnie
władałprawieżadenzjejuczestników?Napewnomożnamiećdonichzaufa-
nie,gdyżniejesttopierwszedziełoobupanów.Wcześniejpowstałoopracowa-
nienatematzimowejczęścikampaniiwPolscedobitwypodIławąPruską
włącznie3.Zkoleijeszczew1999rokujedenznichnapisałksiążkęnatemat
kampanii1800roku,skupiającąsięnawalkachpodMarengoiHohenlinden4.
Mimo,żeRalphReinertsenniezostałuwzględnionyjakoautortegodzieła,to
brałudziałwzwiedzaniuterenubitwypodHohenlindenipoczynionespo-
strzeżenia,zostaływykorzystaneprzyopisieterenuwalk.
JamesArnoldnapisałrównieżopracowanienatematwalkwkampanii1809
roku,którebyłojegopierwszymdziełem,szerzejznanymnanapoleońskim
rynku5.Zasłynąłrównieżkontrowersyjnymirewizjonistycznymartykułem,
wydrukowanymw1983rokuwczasopiśmieJournaloftheSocietyforArmyHi-
storicalResearch.PodejmowałwnimpolemikęzwielkimCh.Omanem(który
jużwtedyoczywiścienieżył,więcmożenietyleznimsamym,cozjegopoglą-
dami)natematprzewagiliniinadkolumnąwstarciachepokinapoleońskiej6.
Pozaprezentowaniudotychczasowejtwórczościautorów,chciałbymwspo-
mnieć,żeprezentowanaksiążkaniezajmujesięjedyniebitwąfrydlandzką,ale
opisujecałośćwalk,toczonychoddrugiejpołowylutego1807roku,ażdocza-
supodpisaniapokojuwTylżywłącznie.Autorzyprzedstawilirównieższerokie
tłodyplomatyczne,chociażwarstwamilitarnajestzdecydowanienajważniej-
szaiwłaściwieaninamomentnieschodzinadalszyplan.Działaniadyploma-
tówsąjedynietłem,aczasemmotorem,którypowodujetakieanieinneza-
chowaniadowódców(videprzyczynynagłegozwrotuBenningsenapodFry-
dlandem,czymomentrozpoczęciaprzeztegożletniejofensywy).Dużomiej-
scapoświęconoopisowiwalkpodGdańskiem,akonkretnieprowadzonego
tamoblężeniaorazwszystkichstarć,toczącychsięwokółtejtwierdzy.Podob-
niedokładnieomówionostarcia,odktórychzaczęłasięletniakampania.Dla
wszystkichfanówznakomitejpracypanaSkowronka,któraukazałasięniedaw-
no,będzietowięcokazjadokonfrontacjidwóchopracowańispojrzeńuczło-
wiekazzaoceanu”inaszegorodzimegobadacza,omawiającychtychkilka
czerwcowychdni7.
Takwięcpozaprezentowaniuwalorówpracy,porapodaćuzupełnienia,ja-
kietrzebanambyłowprowadzićdopolskiejwersji.Ponieważanglojęzyczni
3MowaodzieleCrisisintheSnows,któreukazałosięw2007roku.
4Marengo&Hohenlinden.Napoleon’sRisetoPower,Barnsley1999.
5CrisisontheDanube:Napoleon’sAustrianCampaignof1809,NewYork1990.
6AReappraisalofColumnVersusLineintheNapoleonicWars.Dziśbezproblemumożnaznaleźćtą
pracęwinternecie.JejrozszerzonawersjaznalazłasięwuzupełnieniudodziełaAHistoryofthe
PeninsularWar:VolumeIX,ModernStudiesoftheWarinSpainandPortugal,1808-1814,któreukazało
sięw1999roku.ZnajdującysiętamartykułArnoldanositytułTheFrenchArmyinthePeninsula.
Polecamgoszczególniewszystkimadmiratoromarmiibrytyjskiejitwórczościhistoryków
wojskowościtejnacji.
7ChodziopracęS.Skowronka,GuttstadtiHeilsberg.DziałaniawojennewrejonieDobregoMiasta
iLidzbarkaWarmińskiego4-12czerwca1807,Zabrze2011.
