Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI:Strefaciągłościizerwania…
17
komentowałdalejautorPiątkizulicyBarskiej–raziłynieporadno-
ściąkompozycyjną,naiwnościąpsychologii,podwzględemstyli-
stycznymbyłtoprzeważniejakiśspóźnionyekspresjonizmpomie-
szanyzeźlenaśladowanąbandrowszczyzną”3.Trudnozgodzićsię
ztą,rażącąideologicznie,opinią–zwłaszczażesformułowałją
byływspółpracownikSłużbyBezpieczeństwa.Nieozainteresowa-
niapolitycznejejmocodawcyjednakidzie,aleoinstrumentaliza-
cjęniewygodnejdlapolitykikulturalnejPRL-uliteratury,zaciekle
zaprzeczającejrealizmowi;literatury,wktórejduchowedziedzic-
twoprzedwojennegomodernizmuspotkałosięzambicjamidysy-
dentaiemigrantapolsko-żydowskiego(cotakimkrytykom,jak
Koźniewski,niemogłosiępodobać).
DebiutwprasieliterackiejzwiązałLipskiegonatrwałezlatami
trzydziestymi:późniejszyautorSarniegobraciszkaogłosiłw1932
rokuwewspomnianejDKuźniMłodych”Opowieśćomałym
Kurcie.Dodajmy,żeroktentowhistoriipolskiejprozydataszcze-
gólna–cezuryiprzełomu–chociażjejzwolennikikomentator
StefanŻółkiewskipodkreślał,iżjesttotakżeDdata[…]całkowi-
cieumowna”4.Wokolicach1932rokuwystąpiłanowafaladebiu-
tantów,asamaprozazwróciłasiękuproblematycespołecznej,
odnowionejwduchuradykalizmu,realizmuiautentyzmu5.Zmie-
niłysięteżpostawyduchowepisarzy.DCzęśćkrytykówmówiła
odominacjipostawyuspołecznionej,wodróżnieniuodestetyzują-
cejiklerkowskiej,oderwanejodrzeczywistościzadańchwili,wła-
Młodych«.TaksamoWacławIwaniuk–równieżbyłipisałw»Kuźni«.Zaczy-
namliczyćwpamięci,ktojeszcze.Byłoichsporo.JanKott,TadeuszHorko,
AleksanderCzyżewski,RyszardMatuszewski…TadeuszNowakowski,Tadeusz
Różewicz,JerzyLerski,WitoldWirpsza…RyszardKiersnowski,LeoLipski,
ErwinAxer,TadeuszZelenay,JanTwardowski…Wszyscywuczniowskich
latachprzeszliprzez»KuźnięMłodych«[…].Ktojeszcze?Przecieżbyłoich
więcej.Sądziśpisarzami,redaktorami,menedżeramiprzemysłu,rozsypałoich
poAmeryce,EuropieiAustralii,jedenjestwBerlinie,drugiwStonyBrook”.
K.Brandys:Miesiące1982–1987.Warszawa1998,s.92–93.
3K.Koźniewski:Szkolnaprzygodaliteratury…,s.168.
4
S.Żółkiewski:Cezura1932roku.W:Tenże:Kultura.Socjologia.Semiotyka.
Studia.Warszawa1979,s.206.
5J.Kwiatkowski:LiteraturaDwudziestolecia.Warszawa1990,s.237.
2Trofea…
