Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
badawczegozależyodokresuhistorycznego,któregobadaniasiępodejmujemy,
aleteżodspojrzeniaautoraijegorefleksjinaukowej.Stąddyskusjemiędzy-
paradygmatyczneipytaniadotyczącemożliwościkorzystaniazjednegopara-
dygmatubadawczego.
Teorieneoliberalnetrudnouznaćzajednolitąwykładniępodejściadosto-
sunkówmiędzynarodowych.AustralijskibadaczJamesL.Richardsontwierdzi,
żeliberalizmniejestjednolitąfilozofiąinajegogrunciezawszewystępowały
napięciamiędzyideamiawartościami,któreległyupodstawtradycjiliberal-
nej6.Wedługniegoliberalizmmożebyćprzydatnydobadańniejakoparadyg-
mat,alepewneramybadawcze,określonespojrzenienastosunkimiędzynaro-
dowe,wolneodrealistycznychuprzedzeń7.Historycznieneoliberalizmczerpał
inspiracjęztzw.liberalnegoporządkuświatabudowanegonaprzełomieXIX
iXXstulecia.Jegogorącymorędownikiembyłnp.FriedrichHayek,przeciw-
nikinterwencjonizmupaństwowegoizwolennikliberalnejpolitykigospodar-
czej8.Tametodaspojrzenianabudowępaństwawrelacjachmiędzynarodowych
zpowodzeniemopisujeprocesyrozwojudemokracjiwpaństwachrozwijających
sięisposóbznalezieniamiejscawglobalnymkapitalizmie9.Jestteżwłaściwym
punktemodniesieniateoretycznegowprzypadkuWietnamuijegopolitykimo-
dernizacjidoimoi.Towłaśnieprocesmodernizacjigospodarkiorazzmia-
nasposobupostrzeganiaświatapozwoliłynastopniowezbliżeniedwóch
państw–niedawnychwrogów0Wietnamcorazśmielej,zwłaszczapopodpi-
saniudwustronnejumowyhandlowejBTAzeStanamiZjednoczonymi,wkra-
czałwpowiązaniaopartenazasadziewolnegohandlu:PorozumienieoPartner-
stwieTranspacyficznym,awcześniejStrefaWolnegoHandluwramachASEAN
czychociażbyEuroazjatyckaStrefaWolnegoHandlu.
Teorieneoliberalnewstosunkachmiędzynarodowychczerpiąinspiracje
równieżzklasycznegonurtuidealistycznego,któregoorędownikiembył
momasWoodrowWilson.Powstałewopozycjidokoncepcjineorealistycznych,
zwracająoneuwagęnainnecele,niekoniecznieukierunkowanenaegoistyczne
interesyposzczególnychpaństwiniemilitarneśrodkiichosiągania.Głoszą,że
lepiejżyćwpokoju,niżprowadzićwyniszczającewojny,żewartobudować
dobreprawomiędzynarodoweistosowaćjewpraktyce,atakżerozwiązywać
sporynadrodzenegocjacji.Wartoteżwspółpracowaćgospodarczoipolitycznie
oraziśćnakompromiswimiępokojuibudowydobrobytu,anieizolowaćsię
6J.L.Richardson,CriticalLiberalisminInternationalRelations,nWorkingPaper”2002,Vol.7,http://
ips.cap.anu.edu.au/sites/default/files/02-7.pdf[dostęp6.05.2016].
7Ibidem.
8F.A.Hayek,IndividualismandEconomicOrder,meUniversityofChicagoPress1949.
9S.Kalim,DevelopingCountriesExperiencewithNeoliberalismandGlobalisation,nResearchinApplied
Economics”2012,Vol.4,Issue4.
