Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
27
Wszystkiepartieigrupypolityczneopierałysięwswoichkalkulacjach
naprzeświadczeniu,żeklęskaimperiumfrancuskiegojestnieuchronna,anagru-
zachstaregoświatazostaniezbudowanynowyporządekmiędzynarodowy,
wktórymznajdziesięmiejscedlaniepodległegoWietnamu.
AnalizującpolitykęStanówZjednoczonychwobecIndochin,należy
stwierdzić,żeażdochwiliatakunaPearlHarborwgrudniu1941r.USAbyły
zainteresowanewzmocnieniempozycjiFrancjiwIndochinachijejstabilizującą
rolą,conieoznaczałowsparciainnegopozawerbalnym.Japoniajużw1937r.
podjęłastarania,abyzamknąćtranzytpomocywojskowejdlaChinzwyko-
rzystaniemdrogikolejowejodportuwHajfongudopołudniowochińskiej
prowincjiYunnan.GubernatorIndochin,gen.GeorgesCatroux(wrzesień
1939–czerwiec1940)uległpresjiizmuszonybyłprzyjąćpostawioneultima-
tum.PrzejęciebazwIndochinachułatwiłoJaponiirealizacjęcelówmilitarnych
–ataknaIndieHolenderskie,MalajeiSingapur.
ObjęciewładzyweFrancjiprzezkolaborującyzNiemcamirządwVichyzmie-
niłooptykęamerykańską.Porazpierwszypojawiłysięgłosy,żeskoroFrancja
współpracujezJaponią,toIndochinywinnysięznaleźćpodmiędzynarodową
administracjąlubwinnybyćobjętereżimemmandatowym,wktórymChiny
mogłybyodgrywaćwyjątkowąrolę12.StanyZjednoczonebrałypoduwagę
możliwośćwłączeniaChindowielkiejkoalicjiiwspółdecydowaniaprzeznie
opowojennymporządkuwregionieAzji-Pacyfiku13,ponieważszukałyzaufa-
negosojusznika.
Wpołowie1942r.rozpoczętopracezwiązanezkonkretyzacjąstanowis-
kaStanówZjednoczonychwobecpowojennegoporządku,zuwzględnieniem
ideipowiernictwa.Powołanonawet23-osobowyzespół,którymiałopracować
tękoncepcję.Tematpowiernictwaiproblemuniepodległościnarodów
wracałwielokrotnieipojawiałsięwróżnychkalkulacjachpolitycznych,m.in.
nakonferencjimoskiewskiejministrówsprawzagranicznychWielkiejBrytanii,
StanówZjednoczonychiZwiązkuRadzieckiegow1943r.(19–30października)
inakonferencjiteherańskiej(28listopada–1grudnia1943r.).Konkretówna-
daljednakniebyło,podobniejakiwsparciasojuszników,zwłaszczaWielkiej
Brytanii,dlategopomysłu.
Dodatkowosceptycyzmwobecwzmiankowanychprojektówzacząłpojawiać
sięwśródczłonkówDepartamentuStanu,jakrównieżsenackiegoKomitetu
StosunkówMiędzynarodowych,ponieważmusiałybyonedotyczyćrównież
amerykańskichbaznaPacyfiku.Ztegopowodunieuzgodnionowspólnego
12
S.R.Chow,TePacificaftertheWar,nForeignAfairs”,October1942–July1943,Vol.21,s.71–86.
13WswoichwspomnieniachCordellHull(TeMemoirsofCordellHull,London1948,s.1583)
stwierdza,żewroku1943StanyZjednoczonewykonałykilkazabiegówdyplomatycznych,którychcelem
byłouznanieChinjakowielkiegomocarstwa.
