Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
stanowiskaiDepartamentStanuzgodziłsięniepodejmowaćdyskusjinatemat
powiernictwanakonferencjiwDumbartonOaks(21sierpnia7października
1944r.),choćsamejideiniezaniechano.
Pojawiałasięonawoficjalnychdokumentach,m.in.wmemorandum
doprezydentaUSAz8września1944r.,wktórymsekretarzstanuCordellHull
zasugerował,żepaństwawinnywziąćnasiebiezobowiązaniagwarantujące
niepodległośćipełnąsamorządnośćswoimkoloniom,określającczasdojścia
dopełnejichrealizacji.Ważnąrolęmiałotuodgrywaćpowiernictwo.Prezydent
FranklinDelanoRooseveltzgodziłsię,abywspomnianyprojektwysłaćtrzem
państwomzainteresowanympowojennymporządkiemwAzjiPołudniowo-
Wschodniej(Chinom,ZSRRiWielkiejBrytanii).Jednocześniewlistopadzie
1944r.DepartamentStanuzaproponował,abydyskusjęmiędzyDepartamen-
tami:Stanu,WojnyiMarynarkiwtejsprawieprzenieśćnawspólnąkomisję.
Rooseveltprzyjąłpropozycjęipotwierdziłwolępoparciaideipowiernictwa
14
.
PojawiłasięonaponownienakonferencjiwJałcie,naktórej23lutego1945r.
prezydentUSAnakonferencjiprasowejkolejnyrazpodzieliłsięplanamiwzglę-
demIndochin:nWodniesieniudoIndochinuważasię,żepowinnybyćniepodległe,
leczniedotegoprzygotowane.Sugerowałem,abyustanowićnadnimimię-
dzynarodowepowiernictwocelemprzygotowaniaichdoniepodległości”
15
.
WdokumentachprzygotowywanychnakonferencjęwSanFrancisco
(25kwietnia26czerwca1945r.)ponowniepojawiłasięideapowiernictwa
iwalkizkolonializmem.PrezydentRooseveltobstawałprzyrealizacjiswojego
projektu,copotwierdzajegodoradcaCharlesTaussing.Napytanie,czy
zrezygnowałzpomysłuodebraniaIndochinFrancuzom,amerykańskiprzy-
wódcaodpowiedziałnnie”idodał,żeIndochinynmusząbyćniepodległe16”.
Taussingwswoimmemorandumzmarca1945r.przytoczyłsłowaprezyden-
ta,któryutrzymywał,żezarównoFrancuskieIndochiny,jakiNowaKaledonia
winnybyćodebraneFrancji17.PrezydentRooseveltzmarł12kwietnia1945r.
itymsamymkwestiawietnamskapozostałaotwarta.
Analizadokumentówniedajejednoznacznejodpowiedzinapytanie,
czywbudowiedalszegoporządkumiędzynarodowegowAzjiWschodniej
wygrałabyostateczniekoncepcjaRooseveltazbytdużopojawiałosiębo-
14MemorandumbytheSpecialAssistanttoSecretaryofState(Pasvolsky),Washington,15.11.1944,
ForeignRelationsoftheUnitedStates(dalej:FRUS),DiplomaticPapers,TeConferenceatMaltaandYalta1945
,
Washington1955,s.57.
15FranklinRooseveltonFrenchRoleinIndochina,PressConference,February23,1945,http://www.
mtholyoke.edu/acad/intrel/fdrpc.htm[dostęp22.05.2016].
16
FranklinRooseveltConversationwithCharlesTaussingonFrenchRoleinIndochina,March15,1945,
ibidem.
17MemorandumofConversationbytheAdviserofCarribeanA¶airs(Taussig),Washington,15.03.1945,
FRUS,DiplomaticPapers1945,Vol.I:General:TeUnitedNations,Washington1967,s.124.