Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Neoliberalnastrategiatransformacjiakształtowanie
instytucjigospodarczychwPolsce
Obózwładzyikompromisowonastawionaczęśćopozycjisolidarnościowej
opowiadałysięzaszybkąprzebudowąustrojugospodarczego.Chciałyuniknąć
działań,któremogłybyokazaćsięnadmierniebolesnedlaspołeczeństwa.Jed-
nakżeprogramreform,wynegocjowanyw1989r.nakonferencji„okrągłego
stołu”,byłniespójny,apróbajegorealizacjidoprowadziładodestabilizacjipol-
skiejgospodarki.Budżetzostałbowiemobciążonybardzodużymidodatkowymi
wydatkami,coprzyspieszyłoinflację.Uwolnieniecenżywnościprzyczyniłosię
doprzekształceniainflacjiukrytejwinflacjęotwartą.Miałotoistotnywpływna
wzrostoczekiwańinflacyjnych[Przybyciński,2009,s.110-112;Bugaj,2015,
s.74-78].
Wobecmakroekonomicznejdestabilizacjipolskiejgospodarkiwybrano
neoliberalnąstrategiętransformacjiikształtowaniasprzyjającychjejinstytucji
gospodarczych.PrzyczyniłsiędotegorządT.Mazowieckiego,któryzostałpo-
wołanyprzezSejmwewrześniu1989r.WiceprezesemRadyMinistrówiMini-
stremFinansówbyłwówczasL.Balcerowicz,którywrazzgrupąswoichwspół-
pracownikówprzejąłsterpolitykigospodarczejpaństwa[Dudek,2007,s.51-60,
132-133].
T.Mazowieckioczekiwał,żeL.BalcerowiczodegrawPolscepodobnąrolę
jakL.ErhardwNiemczech.Problempolegałjednaknatym,żepolitykagospo-
darczaL.Erhardamiałaordoliberalnekorzenie.Doprowadziłaonadoukształ-
towaniawRFNspołecznejgospodarkirynkowej,któramiałasilnepodstawy
teoretycznewniemieckiejmyśliekonomicznej,natomiastekipaL.Balcerowicza
niedysponowaładojrzałąkoncepcjąrodzimejodmianyspołecznejgospodarki
rynkowej[Balcerowicz,1992;Kuczyński,1992;Kieżun,2012].
Wśróddecydentówprzewagęzdobylizwolennicypodjęciadrastycznych
działań,polegającychnaradykalnymurynkowieniupolskiejgospodarkiizmie-
rzającychdozłamaniarozbudzonychoczekiwańinflacyjnych.Uważalioni,że
priorytetempowinnobyćopanowaniewysokiejinflacji.Miałatemusłużyćre-
strykcyjnapolitykamakroekonomiczna.Wszczególnościchodziłoodyscyplinę
budżetowąimonetarną.Zamierzanoznacznieograniczyćdeficytbudżetowy
itempowzrostupodażypieniądzaorazbardzopodnieśćstopyprocentowe.
Uwagapolitykówbyłarównieżskupionanasilnympowstrzymywaniupresji
płacowejwprzedsiębiorstwachpaństwowych.TakąpolitykępopierałMFW,
atakżezagraniczniwierzyciele,wtymzwłaszczaUSA[Balcerowicz,1992;
Modzelewski,1993;Przybyciński,2009].
13
