Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
TURYSTYKAZDROWOTNA,UZDROWiSKOWAiUWARUNKOWANiABiOKLimATYCZNE
nianieciała.Wtermachbyłyłaźniesucheiparoweorazsalezabiegowe
domasaży(Dryglas2006a;Kasprzak,Mańkowska2008).
NaprzełomieXIIiXIIIwiekuwEuropiezaczęłypowstawaćuniwer-
sytety,przyktórychtworzonowydziałylekarskie.Wtedyteżpowstała
większośćnajstarszycheuropejskichuzdrowisk.Wśredniowieczuuzdro-
wiskomusiałoposiadaćciepłeźródła.Wrenesansiewykorzystywanopo
prostukąpielewodne.Pierwszełaźnieparowepowstałyokoło1200roku
wNiemczech.Wrazzupływemczasucorazpopularniejszestawałysię
łaźniewAnglii,saunywFinlandii,abaniewRosji.WNiemczechstoso-
wanozimnekąpielehartujące(Kasprzak,Mańkowska2008).
ZnacznyrozwójlecznictwauzdrowiskowegowEuropienastąpiłwXV
iXVIwieku.WXVwiekulekarzewłoscy,anastępnieniemieccy,opraco-
waliwskazaniaiprzeciwwskazaniadoleczeniaorazmetodystosowa-
niazabiegówuzdrowiskowych.Wtedyteżzaczętowwieluuzdrowiskach
przeprowadzaćanalizychemiczneźródełleczniczych.
Wokresieromantyzmufunkcjonowałyośrodkibalneologiczne,jed-
nakprawdziwyrozwójuzdrowiskwEuropienastąpiłwdrugiejpołowie
XIXwieku.Krąguczestnikówbyłbardzowąskiidotyczyłtylkoludziza-
możnych(Hadzik,Mikrut2009).Okresromantyzmu,ważnydlauzdro-
wisk,charakteryzowałsięintegracjądwóchistotnychfunkcji:starej(bal-
neologicznej)inowej(turystycznej).Zaczęłysięwtedytworzyćnowetypy
kurortów,atakżeturystycznestacjeklimatyczneikąpieliskamorskie.
Tworzyłasięizaczęłasięrozwijaćnowoczesnaturystyka,którakorzy-
stałazuzdrowiskjakoośrodkówzagospodarowanych,posiadających
odpowiedniąbazęmaterialną.PowstawaływEuropienowemiejscowo-
ścizdrojowiskowe–klimatyczneorazkąpieliskowe,naprzykładw1872
rokupowstałkurortwKołobrzegu.Budowanotudużohoteli,pensjona-
tówiobiektówuzdrowiskowych.WXIXwiekuszwedzcylekarzerozwi-
nęlimasażleczniczyiopracowaliszwedzkisystemgimnastyki,rozwinęło
sięwodolecznictwo,zeszczególnymwkłademdoświadczeńSebastiana
Kneippa,niemieckiegolekarza.JużwchodzącwXXwiek,wlatach1839–
1909,holenderskilekarzJohanMezgerwprowadziłzasadywykonywania
masażuklasycznego(Zborowski2006).
WXXwiekuuzdrowiskazaczęłybyćdostępnedlacorazszerszej
grupyludności.Napoczątkudynamicznierozwinęłysięuzdrowiskakli-
matyczneikąpieliskowe,obiektyodnowybiologicznejorazmiejscowo-
