Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
50
MariaDudzikowa
ToteżDdoświadczeniejestfundamentemkognitywnejteo-
riijęzyka”–cowyakcentowaławtytulerozprawkinatente-
matRenataPrzybylska,dostarczającdowodów,żekognitywiści
twierdzą,iż:
językodsyłaprzedewszystkimdoustrukturyzowanegopojęciowoco-
dziennegoludzkiegodoświadczenia.Tymsamymkognitywnateoria
językajednoznaczniestajesięteoriądoświadczeniową,wdoświad-
czeniuzakorzenionączywręcznadoświadczeniuufundowaną21.
LakoffiJohnsondeklarująsięzatemjakoprzedstawiciele
Drealizmudoświadczeniowego”,któregojednozpodstawo-
wychzałożeńgłosi,żeDmyślludzkajestucieleśniona”.Ozna-
czato,iżDJądrosystemukonceptualnegojestbezpośrednio
związanezpercepcją,ruchemciała,doświadczeniemfizycznym
ispołecznym”22.Mamywięcdoczynieniazodcięciemsięod
założeńteoretykówsztucznejinteligencjiipsycholingwistów
ozachodzeniuanalogiifunkcjonalnejmiędzyumysłemakom-
puterem;założeniem,zktóregowynikaDprymatbadaniamyśli
»odcieleśnionej«”23.Obajdowodząbowiem,żeDWszystko,co
wiemy,odczuwamy,anawetmyślimy,pochodzizciała,mózgu
oraznaszychinterakcjizotoczeniem.Niejesteśmywstaniepo-
rzucićucieleśnionychsystemówpojęciowych,nieistniejeżaden
neutralnybądźarbitralnysystempojęciowy,wktóregokate-
goriachpotrafilibyśmymyśleć”24.Znacznaczęśćnaszejwiedzy
polegazatemnakonceptualizacjiświatawokółnaswrelacjize
światem,jakożeDnaszeciałasązwiązanezotoczeniem:nieroze-
rwalnie,twórczo,emocjonalnie,społecznieizmysłowo.Rozum
jestuzależnionyodtychzwiązków;właściwerozwinięciena-
szychzdolnościracjonalnychwymagakształceniawewszystkich
21R.Przybylska,Doświadczeniejakofundamentkognitywnejteoriijęzyka
(w:)Nowoczesnośćjakodoświadczenie:dyscypliny–paradygmaty–dyskursy,
red.A.Zeidler-Janiszewska,R.Nycz,Warszawa2003,s.103.
22Tamże,s.102.
23G.Lakoff,M.Johnson,Cokognitywizm…,s.29.
24Tamże.
