Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Rozpoczęciedziałańwojennychwsierpniu1914r.naterenieKrólestwa
Polskiegowywołałoniepokójwśródludnościcywilnej.Jużwpierwszych
dniachkonfliktupodejmowałaonadecyzjeoopuszczaniumiejsczamiesz-
kaniawobawieprzedniejednokrotnietragicznymiskutkamizmagańmi-
litarnych.Oilewpoczątkowymokresiewojnymożemymówićoprocesie
opuszczaniarodzinnychstronprzezstosunkowoniedużegrupyichmieszkań-
cówijedynienapewienokres,topóźnąwiosnąilatem1915r.guberniepol-
skiedoświadczyłymasowegoprzymusowegoprocesumigracyjnego.Wjego
efekciewgłąbimperiumRomanowówzaczęłysięprzemieszczaćdziesiątki
tysięcyludności.Wędrówkanawschódbyłakonsekwencjąnietylkoobaw
wywołanychskutkamiofensywynacierającychwojskniemieckichiaustro-
-węgierskich,aletakżenieprzemyślanychdecyzjirosyjskichwładzwojsko-
wychicywilnych.Strachprzednarastającąuchodźczągorączkąpotęgowała
akcjapropagandowaprowadzonanałamachprasywydawanejwKrólestwie
PolskimiImperiumRosyjskim.Dlawieluuchodźcówkoniecznośćopusz-
czeniamiejscazamieszkaniaprzezpojedynczeosobyjakicałerodzinybyła
podyktowanarepresyjnymidziałaniamirosyjskichjednostekwojskowych.
Cofającesięoddziałybardzoczęstozmuszały,szczególniemieszkańcówwsi,
doopuszczaniaswoichdomostw.
Masowaprzymusowamigracjaludności,pozbawionajakiejkolwiekorganiza-
cji,doprowadziłam.in.dosparaliżowaniaszlakówkomunikacyjnych.Przepływ
ludziodbywałsięrównieżbezzapewnieniaprzezwładzerosyjskieelementar-
nejpomocy,zwłaszczawystarczającejochronysanitarnej.Katastrofalnewarunki
higieniczneprowadziłydoszerzeniasięwśródludnościuchodźczejepidemii
choróbzakaźnych,awkonsekwencjidośmiercitysięcyuczestnikówwygnań-
czegoexodusu.
EwidencjaludnościKrólestwaPolskiegoodbywałasięnazasadachwpro-
wadzonychjeszczewczasachKsięstwaWarszawskiego.Wtedyto(1V1808r.)
wrazzzastosowaniemKodeksuNapoleonazostałyzaprowadzoneaktastanu
cywilnegourodzeń,małżeństwizgonów.Takwięcwładzeadministracyjnezwró-
ciłysiękuściślejszej,urzędowej,rejestracjizmianzachodzącychwpopulacji
ludności.Wśrodowiskachwiejskich,gdziemieszkałagłównieludnośćwyznania
rzymskokatolickiego,obowiązkiurzędnikastanucywilnegozostałypowierzone
