Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
RozdziałI
2.Zasadaprawadoobronywujęciuabstrakcyjnym
Zasadaprawadoobronystanowiprzedmiotlicznychdefinicji,pojawiających
sięnaprzestrzenikilkudekadwpolskimpiśmiennictwienaukowym.M.Cie-
ślakwprowadziłrozróżnieniepomiędzynzasadąobrony”anobroną”.Pierwsze
pojęcieodnosisiędoprawaoskarżonegodobronieniaswoichinteresówwpro-
cesie,azatemjesttodyrektywauprawniająca,któradajeoskarżonemupodmio-
toweprawodoobrony,czylizespółuprawnieńobrończychwprocesie.Zkolei
nobrona”todziałalnośćskierowanakuochronieinteresówwprocesie,pełniąca
jednocześnieodpowiedniąfunkcjęprocesową.nZasadaobrony”jestpojmowa-
najakokonsekwencjaobowiązywaniazasadykontradyktoryjności,gdyżze
zdanianstronymająprawobronićswychinteresówwprocesie”,wynikawprost
twierdzenie,żenoskarżonymaprawobronićswychinteresówwprocesie”18.
ZdaniemA.Murzynowskiegozasadaprawadoobronynpoleganaumożli-
wieniuoskarżonemuorazpodejrzanemuprowadzeniaosobistejobronyprzed
stawianymimuzarzutamiorazgrożącymimukonsekwencjamiprawnymi,
atakżekorzystaniazpomocyobrońcy,którymjestfachowyprawnik
(adwokat)”19.Funkcjęobrony,wprocesiekarnympodporządkowanymzasa-
dzieprawdymaterialnej,wykonujenietylkooskarżonyijegoobrońca,ale
także(obokspełnianiapozostałychfunkcji)sądorazoskarżycielpubliczny,
gdystwierdząobiektywnąpotrzebępodjęciaokreślonychdziałańnakorzyść
oskarżonego20.
W.Daszkiewiczwyróżniazasadęprawadoobronywznaczeniuszerszym
orazwęższym.Zasadaprawadoobronysensustrictooznaczawszelkieczyn-
nościprocesowezmierzającedoochronyinteresówosobybronionej,zaśsensu
largo,totakżezachowaniebiernelubinnepowstrzymywaniesięoddostarcze-
niadowodu,którymógłbywesprzećoskarżenie,rozumianejakozarzutpopeł-
nieniaprzestępstwa.Woparciuoprzedstawionypodziałmożnawyróżnić
obronęczynnąorazobronębierną21.
Z.Świdaupatrujewzasadzieprawadoobronyprawodoczynnościkon-
wencjonalnych,uregulowanychwnormachkompetencyjnych,dających
oskarżonemumożliwośćobronywprocesiekarnym.Obronawtymznaczeniu
obejmujecałokształtuprawnieńoskarżonego,wtymrównieżnakazprze-
strzeganiatychuprawnieńprzezorganyprocesoweorazprawooskarżonego
18M.Cieślak,Polskaprocedura…,s.267-268.
19A.Murzynowski,Istotaizasadyprocesukarnego,Warszawa1984,s.255.
20Tamże.
21W.Daszkiewicz,Prawokarneprocesowe…,s.83.