Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
JANUSZOLSZEWSKI
budowanieprzewaginadpotencjalnymprzeciwnikiem(rywalem),atęosiąga
sięgłówniepoprzezdążeniedorozwojuszybszego,efektywniejszegoniżczyni
torywal.Rozwójtenjestkombinacjąwspółzależnychczynnikówocharak-
terzegospodarczym,politycznymimilitarnym.Wpisujesięwtęstrategię
słynna,częstocytowanaprzezpolitykówiwojskowychmaksymasivispacem,
parabellum,przypisywanaFlawiuszowiWegecjuszowi11,najczęściejużywana
wceluuzasadnieniawzrostunakładównazbrojenia,słusznegobądźnie.
Przeciwnikjednaknajczęściejmapodobneceleipodobnąperspektywę
widzenia,dochodziwięcdonarastaniasprzeczności,coprowadzidoeskalacji
rywalizacji,awskrajnychokolicznościachdokonfliktóworóżnymcharakte-
rze,zmilitarnymwłącznie.Najczęściejefektemrywalizacjijestzmianaukładu
siłmiędzyrywalizującymistronami.Możetozwiększaćskłonnośćdoagresji
wokreślonychsytuacjachstronyzyskującej,bonabieraonaprzekonania
oswojejprzewadze,którazapewniłatwezwycięstwo.Jeżeliprzewagajednej
zestronstajesięzdecydowana,możetowpłynąćna,zazwyczajwzamiarze
chwilową,skłonnośćdoustępstwdrugiej,możeteżjednakbyćpowodemdo
zwiększeniamobilizacjispołeczeństwa,odpowiednio„urabianego”psycholo-
gicznie(propagandowo),doprzeciwstawieniasięrywalowi(wrogowi).Jestto
właśniemechanizmopisanyprzezAllisonainazwanypułapkąTukidydesa.
Niezawszepowodemnarastaniakonfliktówsąrzeczywistezagrożeniaze
stronypotencjalnegoprzeciwnika.Abyuzyskaćpoparciedlaekspansywnych
planówwładze(przywódcy)bardzoczęstomanipulująnastrojamispołecznymi,
wyolbrzymiajączagrożeniazestronyprzeciwnika,przypisującmunajróżniejsze
niecnezamiary.Najważniejszymargumentemmającymprzekonaćoponentów
stajesięceljakimjestdążeniedozapewnieniabezpieczeństwawspólnocie.Cel
takiniewątpliwielegitymizujeekspansywnedziałaniawobecrzeczywistychbądź
wykreowanychprzeciwników,aoponentówwobectakiejpolityki,wskrajnych
sytuacjachstawianapozycjachnieomalzdradynarodowej.
3.Rolaprzemysłuobronnegoitechnologiiobronnych
wrywalizacjimiędzynarodowej–wyścigzbrojeń
Whistoriiludzkościnajczęściejostatecznymczynnikiemdecydującym
owynikurywalizacjimiędzypaństwamibyłasiłamilitarna,uzależnionajed-
nakwmiaręrozwojugospodarczegoludzkości,wcorazwiększymstopniu
11FlaviusVegetiusRenatus,znanyjakoautorjedynegozachowanegozokresustaro-
żytnegopodręcznikawojskowościDeremilitari.Uważasię,żepowstałokoło390r.n.e.
