Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
szympostulatemmetodologicznymdlauczestnikówsubdyscypliny
badańpolitykiwobecpamięcijeststałezadawaniesobiepytania,
wjakiejroliwdanymmomenciewystępują.
Postronienaukopolitycewciąguostatnich20latbujnieroz-
winęłysięzwłaszczabadanianadsprawiedliwościątranzycyjną
(rozdział2).Powstałojużkilkateoriiwyjaśniających,dlaczego
wdanympaństwieEuropyŚrodkowejlustracjęosóbpublicznych
podkątemzaangażowaniawrządykomunistycznewprowadzo-
nowcześniejlubźniejniżwinnychkrajach,atakżedlaczego
uchwalonotakie,anieinnerozwiązaniawodnoszącychsiędotej
kwestiiustawach12.Analizomtym,skądinądważnymdlazrozu-
mieniaprzebieguprocesówtransformacyjnychwnaszejczęści
świata,brakujejednakspojrzenianaźródławspółczesnychzja-
wiskwdłuższejperspektywiehistorycznejniżsięgającajedynie
roku1989czynawet1945.Na„tranzytologach”wpewnejmierze
ciążyteżprzekonanierozpowszechnionewświeciezachodnim,
iżkrajezzadawnejżelaznejkurtynyprzezpierwsze10–15lat
poupadkukomunizmunieprzejawiałydośćdeterminacji,aby
uczciwie„rozliczyćsięzwłasnąprzeszłością.Pozabadaniami
nadtransformacją,pamięćipolitykawobecniejjednakniewiele
jużobchodząpolitologów.
Jednocześniezdecydowaniewiększąjednostronnościąodzna-
czająsięanalizytejproblematykiautorstwaniektórychhistory-
ków.Mająoniskłonnośćdoabsolutyzowaniakryteriówetycznych,
skutkiemczegowichujęciunp.lustracja,jakkolwiekbyłabypro-
wadzona,niesłużyzadośćuczynieniusprawiedliwościczybudo-
wiepaństwaprawnego,leczwyłącznieodwetowipolitycznemu13.
Wobectegopołączeniemetodologiihistoriograiinaukopoli-
tycewstosunkudopolitykiwobecpamięcijawisięjakozada-
nienajeżonesporymitrudnościami.Swegorodzaju„pomostem”
ułatwiającymtozbliżeniemogłybybyćpodejściabadawcze
12Omówienieikrytykętychmodelizob.LaviniaStan,Notheorytsall?Explaining
theurgetopurgeindelayedlustration(2006),https://www.academia.edu/1657591/
No_Theory_Fits_All_Explaining_the_Urge_to_Purge_in_Delayed_Lustration[dostęp:
17.12.2013].
13Zob.AndrzejRomanowski,Rozkoszelustracji.Wybórpublicystyki(1998–2007).
Kraków:Universitas,2007.
29