Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
UKRAIŃCYIICHSĄSIEDZINAPRZESTRZENIWIEKÓW
Wpolskiejrepublicezostałyzamknięteprawiewszystkieukraińskie
szkołyzałożonepodczasokupacjiniemieckiejnaPodlasiuiPolesiuto
jestczystoukraińskichobszarach.Tobyłpierwszyczynpolskiegorządu,
powłączeniuprzezniegotychobszarówdopolskiejrepubliki.Wtym
okresieczasuistniałowprzybliżeniu200szkółludowychwpowiatach
Biała,Janów,Włodawa,Kobryń,Bielskiinnych.Dzisiajnieposiadają
tammieszkającyUkraińcyanijednejukraińskiejszkoły50.
DopodobnychwnioskówwswejmonografiidochodząJurijMakar,
MychajłoHornyj,WitalijMakariAnatolijSaluk,którzypiszą,że
w1918rokunaterenieChełmszczyznyiPodlasiaistniało695polskich
szkół,natomiastukraińskichbyłotylkookoło70,powstałychwcześniej
wramachdziałalnościUkraińskiejHromadywniemieckiejstrefieoku-
pacyjnej51.Jakwidać,materiaływytworzoneprzezukraińskichdziałaczy
politycznychioświatowychjednoznacznieświadcząprzeciwkorozbu-
dowanejsiatceukraińskiegoszkolnictwanaterenieChełmszczyzny
iPodlasiawlatach1918–1919.
Podsumowującfunkcjonowanieszkolnictwaukraińskiegonależy
stwierdzić,apogeumfunkcjonowaniaukraińskiejoświatynaterenie
Podlasiatoluty1918rokuifunkcjonowanie23placówekUkraińskiej
Hromady.NatomiastKomisariatOświatyLudowejChełmszczyzny,
PodlasiaiPolesiapodejmowałdziałania,abynabazieprzedwojennejsie-
ciszkolnejotwieraćplacówkizukraińskimjęzykiemnauczania.Jednak
mimoprzeszkoleniaponad500nauczycieli,wobeczmieniającejsię
gwałtowniesytuacjigeopolitycznej,brakuzainteresowaniamieszkań-
cóworazsłabościukraińskiejadministracji,podjęteprzezKOLCHini-
cjatywyokazałysięnieskuteczneinaobszarzepołudniowegoPodlasia
iChełmszczyznyjesienią1918rokunierozwinęłysięukraińskieszkoły.
50APL,OkręgowyUrządPolicjiPolitycznejwLublinie,RuchukraińskiirusińskiwPolsceor-
ganizacjaistowarzyszenia.Inwigilacja,449/206,TłumaczeniewystąpieniaMarkaŁuckiewicza,
członkaukraińsko-białoruskiejfrakcjiwpolskimSejmie,flDeutscheRundschau”,nr25,
1.02.1923,s.3.
510р.йМакар,МихайлоГорний,В.тал.йМакар,Анатол.йСалюк,В.ддєпортац..доде-
портац..,т.1,Черн.вц.2011,с.214–215.
28