Umowa o zbycie spadku w polskim prawie spadkowym

Jakub Biernat

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-8223-900-3

DOI:

Wydawnictwo:

Wolters Kluwer Polska SA

Rok wydania:

2021

Liczba stron:

364

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Biernat, Jakub. Umowa o zbycie spadku w polskim prawie spadkowym. Red. . : Wolters Kluwer Polska SA, 2021, 364 s. ISBN 978-83-8223-900-3

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Biernat, J.

T1 Umowa o zbycie spadku w polskim prawie spadkowym

PB Wolters Kluwer Polska SA

YR 2021

SN 978-83-8223-900-3

Bibliografia BibTex:

@Book{ 256246, author = "Biernat, Jakub", editor = "", title = "Umowa o zbycie spadku w polskim prawie spadkowym", publisher = "Wolters Kluwer Polska SA", year = "2021", address = "", isbn = "978-83-8223-900-3" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Biernat, Jakub

ED -

TI - Umowa o zbycie spadku w polskim prawie spadkowym

PB - Wolters Kluwer Polska SA

CY -

PY - 2021

SN - 978-83-8223-900-3

ER -

Netografia (standard APA):

Biernat, Jakub. Umowa o zbycie spadku w polskim prawie spadkowym [baza danych online] : Wolters Kluwer Polska SA, 2021 [dostęp: 29 08 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/umowa-o-zbycie-spadku-w-polskim-prawie-spadkowym-jakub-biernat-256246.

prawo spadkowe, spadki, Umowy dotyczące spadku

Niniejsza publikacja jest pierwszym w literaturze polskiej opracowaniem monograficznym dotyczącym problematyki umowy o zbycie spadku na gruncie uregulowań polskiego materialnego prawa cywilnego. W sposób wyczerpujący i kompleksowy przedstawia akt...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-8223-900-3

DOI:

Wydawnictwo:

Wolters Kluwer Polska SA

Rok wydania:

2021

Liczba stron:

364

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Wykaz skrótów | str15
Przedmowa | str19
1. Ogólna charakterystyka zbycia spadku | str25
1.1. Wprowadzenie | str25
Zagadnienia ogólne | str25
1.2. Pojęcie zbycia spadku | str26
1.3. Ujęcie zbycia spadku | str26
1.4. Odróżnienie zbycia spadku od innych instytucji prawnych | str27
1.5. Funkcje zbycia spadku | str28
2. Ogólna charakterystyka zbycia spadku w polskim prawie spadkowym de lege lata | str31
2.1. Wprowadzenie | str31
2.2. Pojęcie zbycia spadku | str32
2.3. Ujęcie zbycia spadku | str34
2.4. Zakres przedmiotowy następstwa prawnego zachodzącego między zbywcą spadku a nabywcą spadku | str35
2.5. Oparcie następstwa prawnego zachodzącego między zbywcą spadku a nabywcą spadku o konstrukcję sukcesji uniwersalnej | str42
2.6. Odróżnienie zbycia spadku od innych instytucji prawnych | str45
2.7. Źródła prawa | str47
2.8. Uwagi terminologiczne | str50
1. Wprowadzenie | str53
Konstrukcja prawna umowy o zbycie spadku | str53
2. Modele przeniesienia spadku | str54
2.1. Uwagi wstępne | str54
2.2. Model umowy zobowiązująco -rozporządzającej | str56
2.2.1. Uwagi wprowadzające | str56
2.2.2. Źródło przypisania umowie zobowiązującej skutku rozporządzającego | str57
2.2.3. Umowa zobowiązująca, której może być przypisany skutek rozporządzający | str62
2.2.3.1. Pojęcie umowy zobowiązującej i przykłady umów zobowiązujących | str62
2.2.3.2. Wyłączenie przypisania umowie zobowiązującej skutku rozporządzającego | str69
2.3. Model umowy rozporządzającej | str74
2.3.1. Uwagi wprowadzające | str74
2.3.2. Umowa rozporządzająca zawierana w braku stosunku zobowiązaniowego | str76
2.3.3. Umowa rozporządzająca zawierana w wykonaniu stosunku zobowiązaniowego | str77
2.3.3.1. Uwagi ogólne | str77
2.3.3.2. Stosunki zobowiązaniowe, w wykonaniu których może być zawarta umowa rozporządzająca | str79
3. Kauzalność materialna (przyczynowość) przeniesienia spadku | str83
3.1. Uwagi wstępne | str83
3.2. Istnienie stosunku zobowiązaniowego a umowa rozporządzająca | str85
3.3. Źródło stosunku zobowiązaniowego a umowa rozporządzająca | str88
1. Wprowadzenie | str92
Przedmiot umowy o zbycie spadku | str92
2. Składniki majątkowe stanowiące przedmiot umowy o zbycie spadku | str93
2.1. Uwagi wstępne | str93
2.2. Prawa, obowiązki i sytuacje prawne jako składniki majątkowe stanowiące przedmiot umowy o zbycie spadku | str95
2.2.1. Uwagi wprowadzające | str95
2.2.2. Obowiązki jako składniki majątkowe stanowiące przedmiot umowy o zbycie spadku | str96
2.2.3. Sytuacje prawne jako składniki majątkowe stanowiące przedmiot umowy o zbycie spadku | str100
2.2.4. Prawa jako składniki majątkowe stanowiące przedmiot umowy o zbycie spadku | str101
2.3. Kryteria zaliczenia praw do składników masy majątkowej stanowiącej przedmiot umowy o zbycie spadku | str102
2.3.1. Prawa uzyskane w drodze dziedziczenia | str102
2.3.2. Zmiany w zakresie praw uzyskanych w drodze dziedziczenia | str102
2.3.2.1. Uwagi wprowadzające | str102
2.3.2.2. Wyłączenie praw z masy majątkowej stanowiącej przedmiot umowy o zbycie spadku103
2.3.2.3. Włączenie praw do masy majątkowej stanowiącej przedmiot umowy o zbycie spadku | str107
2.3.2.3.1. Uwagi ogólne | str107
2.3.2.3.2. Problematyka włączenia praw do masy majątkowej stanowiącej przedmiot umowy o zbycie spadku na podstawie art. 1054 § 1 in principio k.c | str107
2.3.2.3.3. Problematyka włączenia praw do masy majątkowej stanowiącej przedmiot umowy o zbycie spadku w związku z zastosowaniem zasady surogacji | str110
2.3.2.3.4. Problematyka włączenia praw do masy majątkowej stanowiącej przedmiot umowy o zbycie spadku w związku z przekształceniem sytuacji prawnych uzyskanych w drodze dziedziczenia | str114
2.3.2.3.5. Problematyka włączenia praw do masy majątkowej stanowiącej przedmiot umowy o zbycie spadku w związku z przynoszeniem pożytków i innych przychodów | str115
2.3.3. Uwagi końcowe | str117
2.4. Przedmiot umowy o zbycie spadku a dopuszczalność zawarcia niewadliwej umowy o zbycie spadku | str118
3. Umowa o zbycie spadku dotycząca spadku w całości bądź w części | str125
3.1. Umowa o zbycie spadku dotycząca spadku w całości | str125
3.2. Umowa o zbycie spadku dotycząca spadku w części | str130
1. Wprowadzenie | str135
Treść umowy o zbycie spadku | str135
2. Treść umowy zobowiązującej a treść umowy rozporządzającej | str136
2.1. Uwagi wstępne | str136
2.2. Umowa zobowiązująco -rozporządzająca | str136
2.3. Umowa zobowiązująca | str136
2.4. Umowa rozporządzająca zawierana w wykonaniu stosunku zobowiązaniowego nawiązanego na podstawie umowy zobowiązującej do przeniesienia spadku | str137
2.5. Umowa rozporządzająca zawierana w wykonaniu innego stosunku zobowiązaniowego | str137
3. Elementy treści umowy o zbycie spadku | str138
3.1. Uwagi wstępne | str138
3.2. Wyznaczenie zakresu elementów treści umowy o zbycie spadku w sposób negatywny | str138
3.2.1. Wskazanie w umowie rozporządzającej wykonywanego stosunku zobowiązaniowego | str138
3.2.2. Wyszczególnienie składników majątkowych masy majątkowej stanowiącej przedmiot umowy o zbycie spadku | str141
3.2.3. Wyszczególnienie składników majątkowych uzyskiwanych przez nabywcę spadku na podstawie art. 1053 k.c | str144
3.2.4. Podsumowanie | str145
3.3. Wyznaczenie zakresu elementów treści umowy o zbycie spadku w sposób pozytywny | str146
3.3.1. Minimalna konieczna treść umowy o zbycie spadku | str146
3.3.2. Pozostała treść umowy o zbycie spadku | str148
3.3.2.1. Uwagi wprowadzające | str148
3.3.2.2. Wyłączenie skutku rozporządzającego w umowie zobowiązującej | str148
3.3.2.3. Wyłączenie lub włączenie składników majątkowych z (do) masy majątkowej stanowiącej przedmiot umowy o zbycie spadku | str149
3.3.2.4. Kształtowanie następstwa prawnego zachodzącego między zbywcą spadku a nabywcą spadku | str149
3.3.2.5. Zastrzeżenie na wypadek uzyskania przez zbywcę spadku udziału w spadku | str150
3.3.2.6. Modyfikacja dotycząca roszczeń wynikających z art. 1054 k.c | str151
3.3.2.7. Modyfikacja zakresu i charakteru odpowiedzialności za długi spadkowe zbywcy spadku i nabywcy spadku | str154
3.3.2.8. Modyfikacja dotycząca roszczeń związanych z zaspokajaniem długów spadkowych | str155
3.3.2.9. Modyfikacja odpowiedzialności za wady | str158
3.3.2.10. Modyfikacja chwili przejścia korzyści i ciężarów związanych z przedmiotami należącymi do spadku lub niebezpieczeństwa ich przypadkowej utraty lub uszkodzenia | str160
3.3.2.11. Zastrzeżenie warunku lub terminu | str162
3.3.2.12. Zastrzeżenie umownego prawa odstąpienia lub odstępnego | str171
1. Wprowadzenie | str175
Strony umowy o zbycie spadku | str175
2. Zbywca spadku | str177
2.1. Zagadnienia ogólne | str177
2.1.1. Uwagi wprowadzające | str177
2.1.2. Wymóg kwalifikacji zbywcy spadku a zakres umów o zbycie spadku | str178
2.1.3. Chwila oceny istnienia kwalifikacji zbywcy spadku | str181
2.1.4. Wpływ braku kwalifikacji zbywcy spadku na zawartą umowę o zbycie spadku | str184
2.2. Spadkobierca jako zbywca spadku | str187
2.2.1. Spadkobierca jako podmiot kwalifikowany do zbycia spadku | str187
2.2.2. Uzyskanie przez spadkobiercę kwalifikacji do zbycia spadku | str187
2.2.3. Utrata przez spadkobiercę kwalifikacji do zbycia spadku | str190
2.2.4. Uwagi końcowe | str192
2.3. Spadkobierca spadkobiercy jako zbywca spadku | str194
2.3.1. Spadkobierca spadkobiercy jako podmiot kwalifikowany do zbycia spadku | str194
2.3.2. Uzyskanie przez spadkobiercę spadkobiercy kwalifikacji do zbycia spadku | str196
2.3.3. Utrata przez spadkobiercę spadkobiercy kwalifikacji do zbycia spadku | str198
2.3.4. Uwagi końcowe | str200
2.4. Następca prawny pod tytułem ogólnym osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niebędącej osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną będącej spadkobiercą jako zbywca spadku | str201
2.4.1. Następca prawny pod tytułem ogólnym osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niebędącej osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną będącej spadkobiercą jako podmiot kwalifikowany do zbycia spadku | str201
2.4.2. Uzyskanie przez następcę prawnego pod tytułem ogólnym osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niebędącej osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną będącej spadkobiercą kwalifikacji do zbycia spadku | str202
2.4.3. Utrata przez następcę prawnego pod tytułem ogólnym osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niebędącej osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną będącej spadkobiercą kwalifikacji do zbycia spadku | str204
2.4.4. Uwagi końcowe | str205
2.5. Nabywca spadku w drodze umowy o zbycie spadku jako zbywca spadku | str206
2.6. Małżonkowie jako zbywcy spadku | str210
3. Nabywca spadku | str214
4. Zdolność do czynności prawnych zbywcy spadku i nabywcy spadku | str217
1. Wprowadzenie | str222
Forma umowy o zbycie spadku | str222
2. Wymóg formy szczególnej umowy o zbycie spadku | str224
2.1. Zagadnienia ogólne | str224
2.2. Zagadnienia szczegółowe | str230
3. Rygor formy szczególnej umowy o zbycie spadku | str232
4. Zakres formy szczególnej umowy o zbycie spadku | str233
5. Wpływ formy szczególnej umowy o zbycie spadku na formę innych czynności prawnych | str236
6. Zachowanie formy szczególnej umowy o zbycie spadku a wydanie przez naczelnika urzędu skarbowego pisemnej zgody bądź zaświadczenia, o których mowa w art. 19 ust. 6 u.p.s.d | str238
1. Wprowadzenie | str246
Skutki prawne związane z umową o zbycie spadku | str246
2. Skutki prawne związane z umową o zbycie spadku niewywołującą skutku rozporządzającego w postaci przeniesienia spadku | str248
3. Skutki prawne związane z umową o zbycie spadku wywołującą skutek rozporządzający w postaci przeniesienia spadku | str249
3.1. Uwagi wstępne | str249
3.2. Uzyskanie przez nabywcę spadku składników majątkowych | str250
3.2.1. Uwagi wprowadzające | str250
3.2.2. Kryteria wyodrębnienia składników majątkowych uzyskiwanych przez nabywcę spadku | str253
3.2.2.1. Składniki majątkowe stanowiące przedmiot umowy o zbycie spadku | str253
3.2.2.2. Składniki majątkowe uzyskiwane z mocy prawa | str254
3.2.2.2.1. Uwagi ogólne | str254
3.2.2.2.2. Składniki majątkowe stanowiące prawa | str258
3.2.2.2.3. Składniki majątkowe stanowiące obowiązki | str258
3.2.2.2.4. Składniki majątkowe stanowiące sytuacje prawne | str264
3.2.2.2.5. Zagadnienia szczegółowe | str264
3.2.2.2.5.1. Uwagi wstępne | str264
3.2.2.2.5.2. Uzyskanie przez nabywcę spadku udziału w spadku, który przypadł spadkobiercy po zawarciu umowy o zbycie spadku z mocą wsteczną od chwili otwarcia spadku | str264
3.2.2.2.5.3. Uprawnienie do uchylenia się od skutków prawnych oświadczenia o przyjęciu spadku złożonego pod wpływem błędu lub groźby bądź niezachowania terminu do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku pod wpływem błędu lub groźby | str265
3.2.2.2.5.4. Uprawnienie do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku przysługujące transmitariuszowi | str269
3.2.2.2.5.5. Roszczenie o ochronę dziedziczenia i roszczenia uzupełniające | str271
3.2.2.2.5.6. Możność powstania roszczenia o ochronę dziedziczenia i roszczeń uzupełniających | str274
3.2.2.2.5.7. Obowiązek (możność powstania obowiązku) wydania spadku lub przedmiotów należących do spadku oraz możność powstania względem nabywcy spadku roszczeń o zwrot nakładów | str276
3.2.2.2.5.8. Roszczenia małżonka spadkodawcy dotyczące przedmiotów urządzenia domowego i uzyskane przez małżonka spadkodawcy przedmioty urządzenia domowego | str278
3.2.2.2.5.10. Problematyka stosunku wspólności majątku spadkowego | str280
3.2.2.2.5.10.1. Uwagi wprowadzające | str280
3.2.2.2.5.9. Uprawnienie do żądania wyłączenia małżonka od dziedziczenia | str280
3.2.2.2.5.10.2. Wstąpienie nabywcy spadku w istniejący stosunek wspólności majątku spadkowego | str282
3.2.2.2.5.10.3. Powstanie stosunku wspólności majątku spadkowego | str286
3.3. Ustanie (wygaśnięcie) składników majątkowych lub stosunków prawnych | str290
3.4. Powstanie odpowiedzialności nabywcy spadku względem zbywcy spadku za to, że wierzyciele nie będą żądali od zbywcy spadku spełnienia świadczeń na zaspokojenie długów spadkowych | str292
3.5. Możność żądania zwrotu świadczenia spełnionego na zaspokojenie długu spadkowego przez zbywcę spadku lub nabywcę spadku w stosunku między zbywcą spadku a nabywcą spadku | str295
3.6. Możność żądania zwrotu wartości świadczenia spełnionego w związku z realizacją roszczeń z tytułu rozliczeń między współspadkobiercami lub zapisobiercami windykacyjnymi przez zbywcę spadku lub nabywcę spadku w stosunku między zbywcą spadku a nabywcą spadku | str299
3.7. Powstanie roszczeń, o których mowa w art. 1054 k.c | str301
3.7.1. Uwagi wprowadzające | str301
3.7.2. Powstanie roszczeń o wydanie tego, co wskutek zbycia, utraty lub uszkodzenia przedmiotów należących do spadku zostało uzyskane w zamian tych przedmiotów albo jako naprawienie szkody | str303
3.7.2.1. Uwagi wstępne | str303
3.7.2.2. Przesłanki powstania roszczenia | str304
3.7.2.3. Treść roszczenia | str309
3.7.3. Powstanie roszczenia o wyrównanie ubytku wartości powstałego przez zużycie lub nieodpłatne rozporządzenie przedmiotami należącymi do spadku | str312
3.7.3.1. Uwagi wstępne | str312
3.7.3.2. Przesłanki powstania roszczenia | str313
3.7.3.3. Treść roszczenia | str316
3.7.4. Powstanie roszczenia o zwrot wydatków i nakładów poczynionych na spadek | str317
3.7.4.1. Uwagi wstępne | str317
3.7.4.2. Przesłanka powstania roszczenia | str317
3.7.4.3. Treść roszczenia | str322
3.8. Powstanie (możność powstania) odpowiedzialności za wady | str323
3.8.1. Uwagi wprowadzające | str323
3.8.2. Odpowiedzialność z tytułu rękojmi za wady | str324
3.8.3. Odpowiedzialność za wady w związku z zawarciem umowy darowizny | str329
3.9. Przejście korzyści i ciężarów związanych z przedmiotami należącymi do spadku oraz niebezpieczeństwa ich przypadkowej utraty lub uszkodzenia | str331
1. Wprowadzenie | str333
2. Ocena stopnia realizacji funkcji umowy o zbycie spadku | str333
Zakończenie | str333
3. Ocena ujęcia zbycia spadku jako zespołu umów | str336
4. Ocena szczegółowych uregulowań | str338
5. Podsumowanie | str344
6. Postulaty de lege ferenda | str345
Bibliografia | str353
Orzecznictwo | str363

RozdziałI.Zagadnieniaogólne

stanowiumowę,aniejednostronnączynnośćprawną,odwskazanych

czynnościprawnychodróżniaje,podobniejakwprzedstawionym

wyżejwariancie,okoliczność,żeuzyskaniepozycjispadkobiercynie

jestkształtowaneprzezpodmiotustępującywskazanejpozycjiipod-

miotwstępującywewskazanąpozycję,aleprzezpodmiotustępujący

swejpozycji,przezodpowiednienormyprawnelubprzezuprzednio

dokonaneczynnościprawnedotycząceprzyszłegospadkul

Zbyciespadkuniemożebyćrównieżutożsamianezczynnościami

prawnymi,wtymumowami,orazzczynnościamifaktycznymi,któ-

rychskutkiemjestuzyskanieprzezokreślonypodmiotjedyniekon-

kretnieoznaczonegoskładnikamajątkowegoprzypadającegospad-

kobiercywzwiązkuzdziedziczeniemlInaczejniżzbyciespadku,

wskazanezdarzeniaprawneniekształtująpozycjiprawnejanizbywcy,

aninabywcywzakresiespecyﬁkideterminowanejdojściemspadko-

biercydodziedziczenia,leczdeterminująlosjedynieposzczególnych

składnikówmajątkowychl

1i5iFunkcjezbyciaspadku

Zazasadnicząfunkcjęzbyciaspadkunależyuznaćmożnośćdoko-

nywaniakorektwstosunkachprawnychkształtowanychprzezdzie-

dziczeniepolegającychnauzyskaniuprzeznabywcęspadkupozy-

cjiodpowiadającejwokreślonymwymiarzepozycjispadkobiercy

wmiejscezbywcyspadku7lStopieńrealizacjiwskazanejfunkcjijest

7PorlW

lBorysiak[w:]KomentarzePrawaPrywatnego,tl4A,Kodekscywilny.

Komentarz.Spadki,redlKlOsajda,Warszawa2019,artl1051,nt3;JlKosik[w:]Sys-

tem...,sl591-592;P

lKsiężak,Prawospadkowe,Warszawa2017,sl473-474;AlOlesz-

ko,Umowydotyczącespadkuwpraktycenotarialnej,NP1977/6,sl847;MlPazdan

[w:]SystemPrawaPrywatnego,tl10,Prawospadkowe,redlBlKordasiewicz,Warszawa

2015,sl1148;JlSlPiątowski,Prawospadkowe.Zaryswykładu,zaktualizowałiuzupeł-

niłBlKordasiewicz,Warszawa2002,sl234-235lTrafniezwracasięuwagę,żezna-

czeniewskazanejfunkcjizbyciaspadkujestniedoprzecenieniazwłaszczanagrun-

ciesystemówprawnych,wktórychniefunkcjonująalternatywneinstytucjeprawne

pozwalająceczytospadkobiercy,czytospadkobiercyiinnympodmiotomwpływać

wsposóbpozytywnynaporządekdziedziczeniapootwarciuspadkul

Brak wyników

Umowa o zbycie spadku w polskim prawie spadkowym

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra