Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Doświadczenie,odktóregoŻuławskirozpoczynaswojąksiężycową
sagęjestikonoklastyczne–idolniepokonanegowswejracjonal-
nejnieomylnościzegarazostajeobalony:Dtu,gdziejesteśmynie
malat,niemamiesięcyanidni,naszychkrótkich,rozkosznych,
ziemskichdni”.Załamujesięrównieżdyspozycjadoprzewidywa-
niatego,conastąpi:słońce,wedleziemskiejrachubyczasu,powin-
nojużbyłowzejść,ajednakpanujeciąglenoc.Czasjestczasem
utraconym;zagubionymiędzydwomarealnościami–jednąjest
czasziemski,któregomiaryodpowiadająwyglądowinatury,awięc
istniejeizometriamiędzyoznaczeniaminatarczyzegaraawy-
glądemświata,drugą–czasksiężycowy,wktórymwidokoblicza
światarozprzęgasięztym,copokazujetarcza,czasjestczasem
utraconejrachuby:DZdajemisię,żestraciłemrachubęczasu.Tak
ciężkoliczyćdnie,podobnedosiebiejakkroplewody,dnie,którym
mójstaryziemskizegarniemożewydążyć–iustajewbiegu,nim
słońcewzniesiesięwpołudnieł”(SG,273).
Gdyczasznówwracawjakieśramy,nabieraprzewidywal-
ności,okazujesię,żepowróttenmacharakterdemoniczny.Nie
przywracaporządkuczasunaturalnego,słoneczno-księżycowego,
leczustanawiawłasnyładsztucznegooświetlenia(Dogromnelam-
pyelektryczne”),wktórymgranicemiędzydnieminocąstająsię
mgliste(zakazpracysklepówjestDstaryiśmieszny”),aniebojest
niejakoprojekcjąelektryczności(ostre,raniąceświatłolamp
jestDbłękitnymoszkleniemzłagodzone”).Znamienneprzesunięcie
czynizłocistość,barwę,którąikonopisarzeimalarzerenesansu
przeznaczylidlaświętości,amasonidlaoświeconegorozumu,nie
więcejniżkolorempieniądza.
Otojakzaczynanadwyrężaćsiędruganićsynowskiegoprzy-
wiązania:czas,którywytworzyłwcześniejpewienspójnyświa-
topogląd,terazrozprzęgasię,idziewłasnymidrogami,niejako
kompromitując,aprzynajmniejwydatnieosłabiając,poprzednią
myślowąstrukturę.OpowieśćJanaKoreckiego,autoraksiężyco-
wegodziennika,dokumentujedziejetegozałamania:spełnione
Interpretacjeliterackie
33
