Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
stejczęściglobuzawszebyłoważnymwyzwaniemewangelizacyjnym.
Zestronyrosyjskiejjednakniemogłobyćalternatywydlaurzędowego
prawosławia,gdyżstanowiłoonoczęśćmachinypaństwowejibyło
bezpośredniopodporządkowanecarowi.DopieropodkoniecXIXw.
wramachtzw.prozachodnichsympatiiczęśćinteligencjiiarystokracji
rosyjskiejzprzychylnościązaczęłaspoglądaćnapróbyuniizRzymem.
Owieleszerzejpanruskiczyteżrusofilskiwymiaruniiujawniłsięwśród
duchowieństwaunickiegowGalicji,któreoptowałozaideąjedności
kulturowejinarodowejRusinówgalicyjskichiMałorusinówuważa-
nychzintegralnączęśćwielkiegonarodurosyjskiego.Tęopcjęchętnie
wspierałuchodzącyzazwolennikakierunkuukraińskiegometropolita
AndrzejSzeptycki.Rewolucjaiobiewojnyświatowedawałynadzieje
zarównoRzymowi,jakizwolennikomuniirosyjskiejnarealizację
swychplanów.Niewiadomo,czegobyłowtymwięcejłnaiwności
czyignorancji.Wiemy,żerosyjskiwehikułdziałańunijnychszybko
straciłenergię,wszelkiezaśpoczynaniawtymkierunkuograniczyły
siędowąskiegogronaspecjalistów.
Dziękipolitycewewnętrznejwładzaustriackich,zmierzającej
doskłócanianarodówzamieszkującychcesarstwo,Kościółunicki
wGalicjistałsięnarzędziemunarodowieniaRusinów,czyniącznich
wiernąpodporętronu,chroniącąaustriackiewpływywGalicjiprzed
rewolucyjnąpolskością.Bliskopowiązanyzbiurokracjąaustriacką,
sympatyzującyzrusofilstwem,zwalczającypolskośćwGalicjiKościół
greckokatolickistawałsięwyznaniemkoncesjonowanym,bardziejrzą-
dowymniżewangelizacyjnym.Wmiarępostępującejlaicyzacjipolityki
WiedniawiernamuCerkiewruskapodążałatądrogą.
Kiedymiejscepolitykirządowejzajęłaideologianarodowa,laicka
iantykościelna,znacznaczęśćkleruunickiegoposzładrogąunarodo-
wiania.Corazbardziejradykalizującysięnacjonalizmpochłaniałumysły
duchownychiwiernych.Rozsądekiumiarodwołującesiędonaucza-
niaKościoła,etykichrześcijańskiej,stałsięudziałemnielicznejgrupy
17
