Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wistysposóbcharakterkreacjiprzestrzennych,aniezjawiskuznawanychza
rezultatdziałańocharakterzespontanicznym.
Bardzolicznepublikacjedotyczącebastidessądoskonałątegoilustracją.
Wistociebowiemjedynieprostolinijneukładybyłyuznawanezaprzejawaktu
twórczego,atezbliżonedookręgubyłytraktowanejakorezultatdziałań
wpełnispontanicznych,awięcniepozostającychworbiciezainteresowania
architektów.
Waktualnymstaniebadańdokumentyzwiązanezfundacjamimiejskimi,
takrozpowszechnionewprzypadkuXIII-wiecznychbastides,sąpraktycznie
nieznanenaobszarzeiwokresienasinteresującym,tj.wXI-XIIIwieku.
„Obserwując,żepojawieniesiękaskadycastrumjestkluczowymimało
znanymprogiemwrozwojuosadnictwa”
,BenoitCursentedodajekapitalną
uwagę:„Jeślitaniebywałaprzemianasposobuzamieszkanianieznajdujena-
leżnegomiejscawpodręcznikach,towynikatozfaktu,żeprzebiegałaonaprzy
niemalcałkowitymbrakuźródełpisanych”14.
PodobniesytuacjęprzedstawiaPierreBonnassie,mówiąc,że„kształtowa-
niesięsieciwsipozostaje,mimodogłębnychbadań,małoznane.Wynikato
zfaktu,żewtejdziedzinieodnotowujemyniedostatekmateriałówdokumen-
tacyjnych.Istniejądokumenty(karty)fundacyjnewsi,alesąonenieliczne
iwogromnejwiększościwieśpojawiasięwźródłachpisanychdługopojej
narodzinach”15.
TaopiniaPierre)aBonnassie)egodobrzeoddajesytuację,wyjaśniająctrud-
ności,jakienapotykamyprzyustalaniudokładnejchronologiiśredniowiecz-
negoosadnictwa.Jesttotymbardziejzłożone,żeprocesjegokształtowania
rozciągasięwczasieipraktycznienigdyniemożekorespondowaćześciśle
określonymdatowaniem.
Datypojawiającesięporazpierwszywtekstachwspominająistnienievilli,
kościoła,castellumlubcastrum.Pozostawiającinterpretacjętychterminów,
którezmieniająsięwzależnościodepokiregionów(ateżniezawszeznajdują
jednoznaczneodpowiednikiwjęzykupolskim),zauważmy,żebardzorzadko
informująoneopowstaniuosady.
Jednocześnietrzebazauważyć,żeparadoksalniepochodzącezXIwieku
inicjatywydotyczącebudowynowychwarowni(castra)dobrzeudokumento-
wanewźródłachpisanych,częstonieznajdująpotwierdzeniawterenie.Miały
oneczęstoefemerycznycharakteralbowręczbyłyprzedsięwzięciaminieuda-
nymi.
33
