Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Krótką,dwudziestoletniądziałalnośćHenrykaIVpotraktowaćmożna
jakodecydującąwuznaniuprzezmonarchówzaniezwykleważnesprawne
funkcjonowanieParyża.
Historycyuważają,żepodstawyfrancuskiegoabsolutyzmustworzyłna-
stępcaHenrykaIV-LudwikXIIIijegoprawaręka-premierkardynałRiche-
lieu.Niemniej,zalążkitegoprocesuwdziedzinieusprawnianiagospodarki
państwa,wznacznejmierzedziękidziałalnościministraskarbuSully,szcze-
gólniezasłużonegowewprowadzaniuzasadmerkantylizmuzasadzającego
sięnasanacjigospodarczejkraju,sięgajączasówHenrykaIV
.
TakwięcwiekXVIIipierwszedekadywiekuXVIIIoznaczająrozkwit
ideiabsolutyzmu.Zaważyłyonenietylkonasposobiesprawowaniawładzy
izarządzaniakrajem,alerównież,codlanasszczególnieważne,naformach
kształtowaniaprzestrzeni.Znajdzietowyrazwpodejściudoróżnejjejskali-
odbudynku,dzielnicyimiastadopolitykizagospodarowaniakraju.
Okrestenmiałwefrancuskiejurbanistycekilkuszczególnieważnych
animatorów.WśródnichniezawszedostateczniedocenianykrólHenrykIV
,
potemkardynałRichelieu,Jean-BaptisteColbertiLudwikXIV-uosobienie
nwielkiegowieku”
.
Ichideemogłybyćurzeczywistnionedziękiaktywnościitalentowiwiel-
kichtwórców.Donichzaliczyćtrzebaprzedewszystkimtakicharchitektów,
jakJacquesLemercier-twórcamiastaRichelieu,FrançoisBlondelprojektu-
jącyportowemiastoRochefort,JulesHardouin-MansartdziałającywWersalu
iParyżupodobniejakLouisleVau,którzywswejdziałalnościdużomiejsca
poświęcaliprojektowaniuprzestrzenimiasta.
Możnauznać,żejednakdominującąrolęodegraliAndréleNôtre-twórca
ogrodów-określanymianemojcanowożytnejurbanistykiorazmarszałek
Vauban,któryjakospecjalistaodfortyfikacjiumocniłgraniceFrancji.
Pozwolito-najpierwwParyżu,anastępniewinnychmiastach-usunąć
częśćmurówobronnych,cozkoleidoprowadzidopowstaniawichmiejsce
zadrzewionychbulwarów,jednejzespecyficznychcechmiastafrancuskiego,
powszechnienastępniestosowanychwEuropie.
Szczególniejednakważnyjestfakt,żedziałaniaVaubana,wzmacniające
mocarstwowąrolęFrancji,umożliwiątakistotnedladuchafrancuskiego
nieskrępowanewarunkamiobronnościkształtowanierozległychperspektyw.
WeFrancjitoczyćsiębędziewalkamiędzytendencjamibarokuiklasy-
cyzmu.ZwyciężyklasycyzmidziękitemuFrancjastaniewwiekuXVIIna
czelesztukieuropejskiej.
10