Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WETERYNARIAWPRAKTYCE
DIAGNOSTYKA/USG
Doautotransplantacjitkankijajniko-
wejmożedojśćwwynikuuszkodzenia
strukturyjajnikairozsianiajegokomó-
rekwewnątrzjamybrzusznej.Tkanka
jajnikowaulegarewaskularyzacjinaścia-
nieotrzewnej,siecijelitlubkrezcejajni-
kaipodejmujeczynnośćwydzielniczą
jajnika(12,14).
Podstawowąmetodąleczeniajest
chirurgiczneusunięciepozostawionej
tkankijajnikowej.Wceluokreślenia
lokalizacjiczynnejhormonalnietkan-
kiwykorzystywanejestbadanieultra-
sonografczne.Uwidocznieniepozo-
stałościjajnikajesttrudne,aczasami
niemożliwezewzględunaniewielkie
rozmiaryinietypoweumiejscowienie
poszukiwanejstruktury,szczególnie
wokresieanoestrus.Wokresieproestrus,
oestrusidioestrusobecnośćpęcherzy-
kówjajnikowychlubciałkażółtego
znacznieułatwiazobrazowaniefrag-
mentujajnikajakoowalnejstruktury
zaechogennymiobszarami(ryc.9-11).
Jeżelisamicajestwfazieanoestrus,aby
zwiększyćszansęodnalezieniatkanki
jajnikowejwbadaniuUSG,podajesię
preparatyPMSG(eCG).Wykazująone
działanieanalogicznedoFSH,awięc
powodująwzrostpęcherzykówjajniko-
wych.Pozostawionatkankajajnikowa
wykazujepredyspozycjedotworzenia
torbielipęcherzykowych,copowodu-
jeciągłąprodukcjęestrogenów(14).
Wtakichprzypadkachrównieżposia-
daaechogenneobszary,jestwiększa
iłatwiejszadouwidocznienia.Frag-
mentjajnikamożeulegaćnowotwo-
rzeniu,częstopowielulatachodwy-
konanegozabiegusterylizacji(11,17,
18).Fragmentysonografczniemająpo-
staćguzówróżnejwielkościiechoge-
niczności.Mogązawieraćaechogenne
lubhipoechogennetorbiele,jakihiper-
echogenicznezwłóknienialubzwap-
nienia(ryc.12-15).
Nowotworyjajników
Nowotworyjajnikówwystępująstosun-
koworzadkousukikotek,zwykleustar-
szychsamic.Spotykanenietylkousa-
micniesterylizowanych,pozostawiona
tkankajajnikówrównieżmatendencje
donowotworzenia.
Wyróżniasięnowotwory:
nabłonkowe(gruczolakoraki,gruczo-
laki),
zrębowe(zkomórekziarnistych
GCT),
germinalne(zkomórekrozrodczych),
mezenchymalne,
przerzutyzinnychnarządów(1,10).
Większośćnowotworówjajnikanie
jestaktywnahormonalnie,aobjawykli-
nicznenieswoiste.Jednaknajczęściej
występującynowotwórguzziarnisto-
komórkowyjestaktywnyidajeobjawy
bardzopodobnedotorbielipęcherzy-
kowychjajnikaobjawyestrogenizacji.
Wprzeciwieństwiedotorbieliniejest
podatnynaleczeniefarmakologiczne.
Nowotworyjajnikówwykrywane
główniebadaniemUSG.Ultrasonogra-
fanieróżnicujerodzajównowotwo-
rów.Wobraziesonografcznymguzy
jajnikówmogąbyćhomoechogenne,
alenajczęściejmająechogeniczność
mieszanąprzeważająalboczęścilite,
albotorbielowate(ryc.16-19).Mogąbyć
pojedyncze,mnogie,jednostronnelub
obustronne(8)(ryc.16-19).Ichwielkość
jestzróżnicowanaisięganawetdokil-
kudziesięciucentymetrów(np.wprzy-
padkupotworniaków),apowierzchnia
bywagładkalubnieregularna(ryc.16-
19).Przydużychguzachjajnikiulegają
przesunięciuwkierunkudoogonowym
idobrzusznym.Podejrzeniezmianyno-
wotworowejjajnikajestwskazaniem
dozabieguchirurgicznego.
BadanieUSGjestwykorzystywane
równieżdowykluczeniaropomacicza,
któreczęstotowarzyszynowotworom
jajnika.
Piśmiennictwo
1.JohnstoneS.D.,KustritzM.V.R.,Olson
P.N.S.:CanineandFelineTheriogenolo-
gy.W.B.Saunders,Philadelphia,2001:
193-205.
2.RootKustritz,M.V.:Disordersofsexualde-
velopment.[W:]Smallanimaltheriogenology.
ElsevierSciences,2003:28-32.
3.WykesP.M.,OlsonP.N.:Moléstiasdoútero.
[W:]Mecanismodamoléstianacirurgia
depequenosanimais,SãoPaulo1996,83:
370-377.
4.SlatterD.H.:TextbookofSmallAnimalSur-
gery.W.B.Saunders,Philadelphia,2003.
5.DowC.:Ovarianabnormalitiesinthebitch.
UJCompPathol”,1960,70:59-69.
6.McEnteeK.:Cystsinandaroundtheovary.
[W:]McEnteeK.:ReproductivePathology
ofDomesticMammals.SanDiego1990:
52-67.
7.BarrF.,GaschenL.:Badanieultrasonogra-
fczneupsówikotów.Galaktyka,Łódź2012.
8.NylandT.G.,MattonJ.S.:SmallAnimal
DiagnosticUltrasound.W.B.Saunders,
2002:309-321.
9.KnaufY.,BostedtH.,FailingK.,KnaufS.,
WehrendA.:GrossPathologyandEndocri-
nologyofOvarianCystsinBitches.UReprod
DomestAnim”,2014,49(3):463-468.
10.EnglandG.,vonHeimendahlA.:Położ-
nictwoineonatologiapsaikota.Urban
&Partner,2014.
11.BallR.L.,BirchardS.J.,MayL.R.,Threlfall
W.R.,YoungG.S.:Ovarianremnantsyndro-
meindogsandcats:21cases(2000-2007).
UJAmVetMedAssoc”,2010,236:548-553.
12.FeldmanE.C.,NelsonR.:CanineandFeline
EndocrinologyandReproduction.W.B.Saun-
ders,Philadelphia2003.
13.WallaceM.S.:Theovarianremnantsyndro-
meinthebitchandqueen.UVetClinNorth
AmSmallAnimPract”,1991,21:501-507.
14.SobieszczańskaA.,OchotaM.,Niżań-
skiW.:Zespółpozostawionejtkankijajnika.
UWeterynariawPraktyce”,2014,5:78-82.
15.PearsonH.:Thecomplicationsofovariohy-
sterectomyinthebitch.UJSmallAnimPract”,
1973,14:257-266.
16.DeNardoG.A.,BeckerK.,BrownN.O.,
DobbinsS.:Ovarianremnantsyndrome:Re-
vascularizationoffree-floatingovariantissue
inthefelineabdominalcavity.UJAmAnim
HospAssoc”,2001,37:290-296.
17.PichonM.,TainturierD.,Amirat-BriandL.,
GarandA.,BencharifD.:Granulosa-cell
tumourinathreeyearandahalfoldneutered
bitch.URevueMédVét”,2011,162,8-9:406-
412.
18.Perez-MarinC.C.,MolinaL.,VizueteG.,
SanchezJ.M.,ZafraR.,BautistaM.J.:Ute-
rineandovarianremnantsinanincorrectly
spayedbitch:acasereport.UVeterinarni
Medicina”,2014,59(2):102-106.
Podsumowanie
Ultrasonografajestnieocenionawwy-
krywaniupatologiijajników,choćosta-
tecznerozpoznaniemożnapostawić
dopieropowykonaniubadaniahisto-
patologicznegowyciętejgonady.Kil-
kukrotnebadaniewpołączeniuzin-
formacjamiklinicznymi,badaniami
ginekologicznymiorazlaboratoryjny-
mizwyklepozwalanawstępnądiagno-
zę,którazostajepotwierdzonawpóź-
niejszymbadaniuhistopatologicznym.
Zmianypowodująceznacznepowięk-
szeniejajnikanietrudnedouwi-
docznienia.Natomiastdrobnepatolo-
giewymagająodbadającegodużego
doświadczeniaiwysokiejjakościapa-
ratuUSG.DodatkowoUSGpozwala
namonitorowanieprzebieguleczenia
farmakologicznegoposzczególnychza-
burzeńjajnikóworazwykluczenielub
potwierdzeniegroźnychchoróbtowa-
rzyszących,np.ropomacicza.
q
drn.wet.KarolinaBłasiak
SpecjalistycznaPrzychodnia
Weterynaryjna
„VetMedica”Leszno
64-104Leszno,ul.L.Zamenhofa37
MAJ5/2017
www.weterynaria.elamed.pl
15