Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
potrzebomgospodarczym,technicznymiinnymcelom,głównieuty-
litarnymiporządkowym.Kompozycjakrajobrazowaidziedalej,do-
pełniadwuwymiarowyplanszczegółowymukłademprzestrzeniibrył
składającychsięnakrajobraz,dopełniajetrzecimwymiarem.Kształtuje
onawtensposóbarchitekturękrajobrazuztłaprzyrody,zdziełinży-
nierii,zbudynków,osiedli,miast,ogrodówipóluprawnych”21.Studia
architektonicznewKarlsruhe(1905-1910)ilicznepodróżezagraniczne
Tołwińskiego(doAnglii,Francji,Rosji,Włoch,StanówZjednoczonych)
zaowocowałyznajomościąipraktycznymzastosowaniemprzezniego
ideimiast-ogrodówwprojektowaniuprzestrzeniZąbek(1912r.)iPod-
kowyLeśnej(1916r.).Byłontakżeautoremprojektuprzebudowydziel-
nicyMłocinyorazŻoliborzaOficerskiego(1921-1923),awszerszej
skaliplanówrozbudowyregulacjikilkumiast(m.in.KaliszaiLwowa)
orazkierowałprojektemszkicowegoplanuregulacjiWarszawy.Współ-
pracowałteżzprzedstawicielamikrakowskiejszkołyarchitekturykrajo-
brazu:prof.G.Ciołkiemiprof.Z.Novákiem.
Drugimwielkimurbanistątejepoki,świadomymrolikrajobrazu,był
W
.Czarnecki(1895-1983),absolwentWydziałuArchitekturyPolitech-
nikiLwowskiej(1923r.),któryzaprojektowałwspólniezA.Wodzicz-
kokoncepcjępierścieniowo-klinowegosystemuzielenimiejskiejdla
Poznania(1932r.).JemuzawdzięczamytłumaczeniedefinicjiF.Law
Olmsteda:nArchitekturakrajobrazujestsztukąurządzaniaterenu,wraz
zewszystkimcosięnanimznajduje,dlaużytkuizadowoleniaczłowie-
ka”22.Związekplanowaniaprzestrzeniikrajobrazuorazbudownictwa
podkreślałowokresieprzedwojennymwPolscerozporządzeniePrezy-
dentaRPzdnia16lutego1928r.,któreuzależniałomożliwośćpowsta-
nianowejzabudowyodplanówzabudowaniainakładałoobowiązek
określeniawarunkówzabudowywodniesieniudoochronyzabytków,
dziełsztukiikrajobrazu(art.337-380).
21T.Tołwiński,Urbanistykaizieleńwurbanistyce,Warszawa1963,s.193(jakpisząM.Łu-
czyńska-BruzdowaorazZ.NovákwpozycjiArchitekturakrajobrazu,Warszawa-Kraków
1981,pracatabyłagotowajużw1939r.,przeredagowanawkońculat40.,adopierona-
stępniewydana).
22W.Czarniecki,Planowaniemiastiosiedli,t.III,Warszawa1968,s.11(tomówtegodzieła
jestwsumiesześć).
18
www.wolterskluwer.pl
