Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
lucjiwczasieludzkichspołecznościisiedlisk,którepodlegająwpływom
ograniczeńimożliwościfizycznychzestronynaturalnegośrodowiska,
atakżenastępstwzewnętrznychiwewnętrznychsiłspołecznych,eko-
nomicznychikulturowych(definicja,pkt6)33.Zarównowytyczneope-
racyjneUNESCO,jakipodręcznikidlazarządzającychkrajobrazami
kulturowymiwpisanyminaListęŚwiatowegoDziedzictwa34podająich
podziałnatrzygrupy:
−krajobrazyjasnozdefiniowane(zaprojektowaneistworzoneprzez
człowieka(jaknp.ogrodyiparki),
−krajobrazypowstałewwynikuorganicznejewolucjifunkcjispo-
łecznych,ekonomicznychadministracyjnychlubreligijnychwśro-
dowiskunaturalnym(reliktowe-ichfunkcjonowanieustało,ale
śladysączytelne;kontynuacyjne,żyjące-zachowująswojąfunkcję
irolę,związaneztradycyjnymsposobemżycia,aleewoluują),
−krajobrazyskojarzeniowe(asocjacyjne),wktórychpiętnoichpier-
wotnegoużytkowaniareligijnego,artystycznegoczykulturalnego
jestczytelnenawetprzycałkowitymbrakuśladówmaterialnych.
WskaliświataListaŚwiatowegoDziedzictwaUNESCOobejmuje
88krajobrazówkulturowych(wtym4transgraniczne)35.WPolscejako
obiektykrajobrazukulturowegozakwalifikowanozespółarchitektonicz-
nyikrajobrazowyorazparkpielgrzymkowywKalwariiZebrzydowskiej,
atakżeParkMużakowski.OgółemwPolsceznajdujesię14obiektów
wpisanychnaListęŚwiatowegoDziedzictwa36:
1.StareMiastowKrakowie.WpisnapodstawiekryteriumIV
.Miejsce
wpisanenaListęŚwiatowegoDziedzictwaw1978r.,czylijakojedno
zpierwszych12obiektównaświecie.
33nTheyareillustrativeoftheevolutionofhumansocietyandsettlementovertime,under
theinfluenceofthephysicalconstraintsand/oropportunitiespresentedbytheirnatural
environmentandofsuccessivesocial,economicandculturalforces,bothexternaland
internal”,OperationalGuidelines2008...,pkt6,s.85,przekładA.Staniewska.
34N.Mitchell,M.Rössler,P.M.Tricaud(eds.),WorldHeritageCulturalLandscapes.AHan-
dbookforConservationandManagement,WorldHeritageCentreUNESCO,Paris2009,
s.20,wersjaon-line:http://unesdoc.unesco.org/images/0018/001870/187044e.pdf(do-
stęp:16lipca2015r.).
35DanezaUNESCO:http://whc.unesco.org/en/culturallandscape/#1(dostęp:16lipca2015r.).
36WykazzawitrynąPolskiegoKomitetuds.UNESCO,http://www.unesco.pl/kultura/dzie-
dzictwo-kulturowe/swiatowe-dziedzictwo/polskie-obiekty(dostęp:16lipca2015r.).
24
www.wolterskluwer.pl
