Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Stanbadań
9
KulturyMaterialnej”w2005r.Przyniosłaonasporotekstówujmującychproblema-
tykęwnajprzeróżniejszychaspektach,atakżewperspektywieinterdyscyplinarnej,
bowiemopróczhistorykówdośćliczniewzięliwniejudziałarcheologowie.Wska-
zaćnależyprzedewszystkimtekstRomanaCzainatematzabiegówpruskichwładz
miejskichXIViXVw.wusuwaniunieczystościorazartykułBogusławaDybasia
poświęconyjednemuznajważniejszychaktówprawnychdotyczącychorganizacji
utrzymywaniaczystościwwielkichmiastachPrusKrólewskichXVI-XVIIIstulecia,
amianowicietoruńskiejordynacjiouprzątaniuulicz1594r.16Ważneustaleniapoczy-
nionorównież,jeślichodziomiejskichkatówispełnianeprzeznichfunkcjesanitarne,
takżewnowożytnychmiastachPrusKrólewskich-tegozagadnieniadotyczyartykuł
autoraniniejszejpublikacji.
Wpewnymstopniuprzydatneokazałysięstarszeidzisiajniecojużanachronicz-
nezmetodologicznegopunktuwidzeniapracehistoriografiiniemieckiej,pochodzące
zXIXipoczątkuXXw.,któredostarczająsporocennegoiconajważniejsze-opartego
naszczegółowoprzebadanychźródłach-materiałuporównawczego.Wypadawska-
zaćnapublikacjepoświęconebieżącejproblematycesanitarnej17,wszelkiegorodzaju
aspektomzwiązanymzfunkcjonowaniemdawnychmiastiichinfrastruktury(zwłasz-
czaulicznej)18orazsprawomsądowymi19.
Zkronikarskiegoobowiązkuwypadaodnotowaćdośćlicznągrupępublikacji
popularnonaukowychpoświęconychkwestiomorganizacjiusuwanianieczystości,ale
traktującychzagadnieniapowierzchownieiwbardzoszerokiejperspektywiechrono-
logicznej,cosprawia,żekwestiesanitarnedotycząceczasównowożytnychpotrakto-
wanoogólnikowo,niedostarczajączbytwieluinformacji20.
Wliteraturzehistorycznejniecomiejscapoświęconorównieżkwestiomzwiązanym
zwytwarzaniemzanieczyszczeńprzezrzemieślnikówniektórychprofesji,zwłaszcza
16R.Czaja,TroskaostansanitarnywmiastachpruskichwXIViXVw.,Kw.Hist.Kult.Mat.,53,2005,
s.343-349;B.Dybaś,Toruńskaordynacjaooczyszczaniumiastaz1594rokuijejgeneza,Kw.Hist.Kult.
Mat.,53,2005,s.383-388.
17L.Pappenheim,HandbuchderSanitäts‑Polizei,2Bde,Berlin1859.
18H.G.Gengler,DeutscheStadtrechts‑Alterthümer,Erlangen1882;W
.Brehmer,Beiträgezueiner
BaugeschichteLübecks.Fortsetzung:3.DieStraßen,derenNamen,Pfasterung,ReinigungundBeleuchtung,
sowiedieVersorgungderStadtmitWasser,Zeitschr.d.Ver.f.Lüb.Gesch.u.Altertumskde,5,1888,
s.225-282;E.Gasner,ZumdeutschenStrassenwesenvonderältestenZeitbiszurMittedesXVII.Jahr‑
hunderts,Leipzig1889.
19F.Techen,DieBürgersprachenderStadtWismar(HansischeGeschichtsquellen,NF.,Bd.3),Leipzig
1906.Zob.też:W
.Ebel,BürgerlichesRechtslebenzurHansezeitinLübeckerRatsurteilen,Frankfurtam
Main-Berlin1954.
20H.Erhard,AusderGeschichtederStädtereinigung,Stuttgart-Köln1954;G.Hösel,UnserAbfall
allerZeiten.EineKulturgeschichtederStädtereinigung,München1987;M.Curter,BerlinerGold.Die
GeschichtederMüllbeseitigunginBerlin,Berlin1996;D.Büker,Mensch-Kultur-Abwasser.Vonder
AnnehmlichkeitfürwenigezurExistenfragederGesellschaf.DerUmgangderMenschenmitAbwässern.
EinkulturhistorischesLängsschnittvondenAnfängenbiszumBeginndes20.Jahrhunderts,Essen2000;
H.J.Bausch,EsherrschtReinlichkeitundOrdnunghieraufdenStraßen.Aus400JahrenderStadtreinigung
undAbfallentsorgunginDortmund,Dortmund2001;M.Wittmaier,StraßenreinigungimWandelderZeit,
Neuruppin2003.
