Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
2.Zjawiskowykluczeniaspołecznego
nieuczciwością,szkodliwymiprzekonaniamilubteżzalkoholizmem,
bezrobociem,radykalnymizachowaniamipolitycznymi;
—stygmatplemienny—dotyczącynarodowości,rasyiwyznania,prze-
kazywanyzpokolenianapokolenie.
Piętnozwiązanejestzrelacjąpomiędzystygmatyzowanympodmio-
temajegootoczeniem.Zwyklejednostkaigrupaspołecznaograniczają
wzajemnekontaktydoniezbędnegoitolerowanegoprzezobydwiestrony
minimum.Sytuacjatapowoduje,iżosobaflnaznaczona”możeprzejawiać
zazdrość,zawiść,gniew,podejrzliwość,przygnębienie,czyteżdezorien-
tację.
Czyodrzucenieprzezgrupęrówieśniczą—cozdajesięsugerować
ErvinGofman—jestrodzajemflpiętna”,swoistymnarzędziem,zapo-
mocąktóregopodejmowanajestpróbautrzymaniawgrupiehierarchii
społecznej?ZgodniezteząGofmana,piętnostanowiflczęśćkodeksumo-
ralnego,którywykorzystujemy,abyutrzymaćludzinaswoimmiejscu”
(Goffman,2007,s.21).
Wprzytoczonychkoncepcjachpunktemwyjściaanalizyfunkcjonowa-
niaczłowiekawsytuacjizagrożeniawykluczeniembyłobyzałożenie,że
zaklasyfikowaniezachowaniajednostkidokategoriiflzachowańdewiacyj-
nych”zależyodtego,jaknaniereagująinni.Wniniejszejpracyradzenie
sobieczłowiekajestanalizowanezperspektywyjednostki—spostrzega-
negoprzezczłowiekaukładuzagrożeń,potencjałówimożliwościporadze-
niasobie.
2.7.Wykluczenieapoczucieprzynależności
Wykluczeniespołeczneujmowanejestjakoefektdeprywacjijednej
znajbardziejfundamentalnychpotrzebczłowieka—potrzebypoczucia
przynależności(BaumeisteriLeary,1995;Molden,Lucas,Gardner,
DeaniKnowles2009;Bowlby,1969;Maslow,1954).Człowiekza-
grożonywykluczeniemmaświadomośćryzykautratykontaktówinterper-
sonalnych,przeczuwazagrożeniesamotnościąlubizolacją(Krzesińska-
-Żach,2006).Osobyzagrożonewykluczeniemmająmniejszepoczucie
bezpieczeństwaizregułynieposiadająsieciwsparcia,którabyłabypo-
mocnawtrudnychsytuacjachżyciowych(Kmiecik-Baran,2009).
Doutratypoczuciaprzynależnościdochodziwsytuacjachzwiększe-
niadystansupsychicznegomiędzyrodzicamiadziećmilubograniczenia
interakcjiemocjonalnychwrodzinie,któreniesązastępowaneinnymi,po-
chodzącymiześrodowiskazewnętrznego.Mniejszakontrolarodzicielska,
