Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
11
innychsystemówspołecznychinieposiada,jakchociażbymedia,siłyorga-
nizowaniaformkulturyijejsamejjakotakiej.Czytelnictwownaszymkraju
pozostajenawstydliwympoziomie,choćniejesttoproblemwyłączniepolski:
wUSAflokołodwudziestumilionówludzizgrupy,któraw1982rokuzgłaszała
przeczytaniejednegolubwięcejdziełliterackich,w2002rokuzaznaczyło,że
nieprzeczytałoanijednegoutworu.Innymisłowy,wyglądałonato,żedorośli
porzucaliksiążkiwniepokojącymtempiemilionaosóbrocznie”(Striphas2015,
s.126-127),aponieważmożnazałożyć,żetendencjatasięutrzyma,iznównie
tylkowUSA,towciągu50latosobydorosłecałkowicieporzucączytanieksiążek
dlaprzyjemności.Ironicznierzeczujmując,dojdziedotego,żebędzienawet
więcejpisarzyniżczytelników
2
.Jeśliprzyjmiemyperspektywęfrancuskiego
neomarksistyPierre’aMachereya,którykwestionujezałożenie,żeistniejeflli-
teraturajakotaka”,towówczaswydrukowanetowarypodpisanenazwiskami
aktorówspołecznychzwanychcelebrytamistająsiędziełamiliterackimi,bo
danysystemkulturowytakiedziełapromujeisąonemożliwewjegogranicach.
Machereypisze,żeflliteraturatopraktyczny,materialnyprocesprzekształ-
ceń,cooznacza,żewposzczególnychokresachhistorycznychfunkcjonujeona
wróżnychformach.Tym,conależybadać,jestróżnicamiędzytymiformami.
LiteraturaprzezdużeLnieistnieje;istniejeliterackość,literaturaczyzjawiska
literackiewobrębierzeczywistościspołecznej,itowłaśnietonależybadaćoraz
zrozumieć”(Macherey1977
,s.52,za:Bennett2015,s.338-339).Czysiętoko-
muśpodoba,czynie,podobnestanowiskowyznajeradykalnykonstruktywizm
rokuRolandBarthes,anawetbliższyŻółkiewskiemuAndrzejMencwel,któryw1980roku
postrzegałcałąspołecznośćliterackąwrazzewszystkimimechanizmamiwniejdziałającymijako
systemliteracki,któryjestwrelacjidialektycznejzsystememspołecznymiprzybierakażdorazowo
konkretnąpostaćwzmiennychwarunkachhistorycznych.(Zob.Żółkiewski1980,s.84;Barthes
1970,s.252-265;Mencwel1980,s.20-21).
2
Współcześniewielucelebrytówodnajdujewsobiepotencjałdopodjęciatrudupracy
pisarskiej.Powstająpowieści,autobiografie,reportaże,poradnikiznanych,lubianych,popu-
larnychbywalcówtelewizjiśniadaniowych,teleturniejów,serialitelewizyjnych,talk-showów,
kanałównaYouTubieitp.Abyograniczyćsiędonaszegosystemukulturowego,książkipod
swoiminazwiskamiwydali:KatarzynaiPaulinaBłędowskie(youtuberki),EwaChodakowska
(trenerkafitness),KatarzynaCichopek(aktorkaserialutelewizyjnego),MarcinDubiel(influencer/
youtuber),UrszulaDudziak(wokalistka),PiotrGąsowski(prezentertelewizyjny),MagdaGessler
(restauratorka),KrzysztofIbisz(prezenter),JoannaJabłczyńska(aktorkatelewizyjna),Łukasz
Kadziewicz(sportowiec),AnnaLewandowska(sportsmenka),KatarzynaNosowska(piosenkarka),
JerzyOwsiak(aktywistaspołeczny),MichałPiróg(tancerz),MarcinProkop(prezentertelewi-
zyjny),MarzenaRogalska(prezenterka),MałgorzataRozenek-Majdan(prezenterkatelewizyjna),
AnjaRubik(modelka),MajaSablewska(doradczyniwizerunkowa),AnnaStarmach(prezenterka
telewizyjna),MaciejStuhr(aktor),KatarzynaTusk(influencerkamodowa),JakubWojewódzki
(prezentertelewizyjny).
