Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Neokolonialnyparadygmatkulturowy
39
tradycjonalizmównigdyniemiałmonopoluczytowświecie«zachod-
nim»,«wschodnim»,«północnym»,«południowym»,«rozwiniętym»czy
«zacofanym».Gdybywtrakcietejsesjipojawiłysięjeszczeinnegłosy,
choćbyintelektualistówzTrzeciegoŚwiata,zdumąipodziwemroz-
prawiającycho«tubylczych»koncepcjach,postawachipraktykach,to
konferencjabyłabyprawdopodobniemniejfascynująca.Byćmożenie
zacząłbymsięzastanawiaćnadroląświadectwautochtonówzTrzecie-
goŚwiatawprocesielegitymizacjiidei,żeprotestanckiPierwszyŚwiat
rzeczywiściemamonopolnaprawdę”(Shweder2003:271).
Reasumując,Harrison,wimieniuinnychautorówksiążki,uważa,
żeparadygmatkulturowyostateczniewyjaśnia,dlaczegopaństwatzw.
TrzeciegoŚwiata,mimootrzymanejpomocy,niesąwstaniesiępra-
widłoworozwijać.DKulturamaznaczenie”,alewkrajachrozwijających
maznaczenienegatywne,jestbowiemkamieniemuszyihamującym
postęp.Dlategotrzebaowąkulturęzmienić-dokonaćprocesówakul-
turacji.Bowostatecznymrozrachunku-zdaniemautorówtejpracy
-toniekulturamaznacznie,alerozwójipostęp!Niezbędnajestuni-
wersalizacjawartościpozytywniewpływającychnarozwój,czyliuni-
wersalizacjawartościZachodu.PytanieDingerowaćczynieingerować?”
jestbłędniepostawione-uważająautorzytomuKulturamaznaczenie.
Jeżelimamywyprowadzićkrajetzw.TrzeciegoŚwiatazbiedy,analfa-
betyzmu,cierpieniaitd.,musimyingerować,abyim(ludnościnie-Za-
chodu)pomócwsposóbnajlepszy,jakiumiemy,jakiznamy,jakinam
pomógł.Mamydowypełnieniamisję-jesttoprzecieżkolonializm
wczystejpostaci(będziezresztąjeszczeotymmowa).
LawrenceE.HarrisoncytujetakżeswojąksiążkęThePan-American
Dreamz1997roku,wktórejwyróżniadziesięćwartości,postawczy
rodzajówmentalności,któreodróżniająDkulturypostępowe”(czytaj:
kulturęZachodu)odzachowawczych(wszystkiepozostałe).Owecechy
podajetakżewzakończeniudotomuKulturamaznaczenie,wrozdziale
noszącymznamiennytytuł:DUpowszechnianiepozytywnychzmian
kulturowych”.Wyróżniazatem(zacytujęniemalwcałości):
1.Orientacjęczasową:kulturypostępoweuwypuklająznaczenie
przyszłości;wkulturachzachowawczychnajważniejszajestprze-
szłośćiteraźniejszość.Orientacjaprzyszłościowapociągazasobąpo-
stępowyświatopogląd-kontrolęnadwłasnymprzeznaczeniem,wia-
rę,żecnotyzostanąnagrodzonewżyciudoczesnym,ekonomię
osumiedodatniej.
2.Wkulturachpostępowychpracajestpodstawądobregożycia,
natomiastbrzemieniemwkulturachzachowawczych.Wtychpierw-
szychpracatworzystrukturęcodziennegodnia;pracowitość,kreatyw-
nośćiosiągnięciasąnagradzanenietylkofinansowo,leczrównież
stanowiąźródłosatysfakcjiiszacunkudlasamegosiebie.
