Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Początekikonieckina
Wswoichpierwszychfilmach,wkońcówceXIXwieku,braciaLumièreteżopo-
wiadaliożyciucodziennym.Fajrantrobotnikówwfabryceichojca,woltyżerka,
kąpielwmorzu,karmieniedzieckatopierwszescenydokumentalne,które
opowiadająoświecieobrazemiruchem.
Fotografiadałatwarzitożsamośćludziomzwykłyminiezwykłym,utrwalonym
nakliszyjednymzamknięciemprzesłony.Filmdodałdotego–przezwprowa-
dzenieruchu–zupełnienowedoświadczenieprzestrzeniiczasu.Ijeszczecoś:
widzdostrzegłnaekraniewłasneodbicie.Zauważył,żeludzierejestrowani
kinematografemnamiejskichślizgawkach,nazabawie,wyścigachkonnychczy
polowaniusątacyjakon,aonjesttakijaktamcinaekranie.Cowięcej,żedzięki
kinematografowimożeprzeżyćpodróżbalonem,jechaćpociągiem,znaleźćsię
ustóppiramidywKairze,nieopuszczającswojegomiasta.Identyfikacja–to
najpotężniejszabroń,którąfilmodswoichnarodzin„podbija”widzaikieruje
jegoemocjami.
Wkrótcejednakokazujesię,żeujęciadokumentalneprzezswojądosłowność
wpokazywaniurzeczywistościdośćszybkoprzestajądziałaćnawyobraźnię.
Obrazytecechujewiększatymczasowość,powierzchowność,acozatymteż
idzie–przemijalność.Pokazujetobardzowyraźniehistoriapoczątkówkina.
Jeszczew1895rokuzachwyconejnowymwynalazkiempublicznościwystarczało
samoodbicierzeczywistości,nieujętewstrukturynarracjifilmowej.Filmembyło
wówczasjednoujęcie,któredzisiajokreślilibyśmyjakomastershot.Trwałotyle,
ilenagranieszpulitaśmy–17metrów,czyliokoło52sekundy.Przezpierwsze
dwalata,między1895a1897,reporterzyLumièrenakręciliw31krajach,wtym
Meksyku,IndochinachiAustralii,aż815ujęć.Alejużprzezkolejnekilkalatnie
udałoimsiętegowyczynupowtórzyć,zrobili200ujęćmniej.Początkowoegzo-
tyczneobrazycieszyłysięogromnympowodzeniem.Jednakliczącodpierwszego
pokazuwSalonieIndyjskimGrandCafe,projekcjekinematograficzneprzetrwały
wLyonietylko7lat.Tylko7latprzetrwałopierwszekino.Dziesięćlatpodebiucie
pierwszegokinematografupojawiłsięostatnioryginalnykatalogujęćCompagne
Lumière,któraodtądzajęłasięjużtylkoprodukowaniemtaśmyfilmowej.
Kinematografprzestałprzyciągaćdokinzarównozafascynowanychnowątech-
nologiąinteligentów,jakimniejwymagającychwidzówspragnionychgłównie
rozrywki.Jeszczeniedawnopublicznośćzaśmiewałasiędorozpukuzpola-
negopolewaczaalbocofałazprzestrachemwgłąbsaliwmomencie,gdyna
26
