Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
mieszczanewartykułachogłaszanychnałamachspecjalistycznejliteratury
numizmatycznej,rejestrująceniepublikowane,rzadkielubnieznanedotąd
typyiwariantymonetcesarskich.Wszystkiete,alerównieżcytowanewsto-
sownychmiejscachjeszczeinnepublikacje,dostarczającemateriałuźródło-
wego,stanowiąpodstawępodjętychbadań.
Takpokrótcenakreślonarozległatematyka,którastaniesięprzedmio-
temrozważań,wproponowanymtusyntetyzująco-porównawczymujęciu
niebyładotądrozpatrywana.Wszakszczegółowe,ważniejszeimniejistot-
ne,zagadnieniananiąsięskładającemajądługątradycjębadańorazbogatą
literaturęprzedmiotuzzakresuhistoriipolitycznej,ideologiiimperialnej,nu-
mizmatykirzymskiej.Zpowoduobfitościtychpublikacji,atakżezewzględu
nakoniecznośćpowracaniadotychsprawwtokuwłaściwejnarracjiogra-
niczamsięwtymmiejscuWstępudozwróceniauwagitylkonanajważniej-
szeprace,którychtreśćiwartośćmiałyszczególneznaczeniedlaomówie-
niawybranychwątkówwniniejszymstudiumporuszanych.
Wpierwszejkolejnościwskazujęprace,którewsposóbbezpośrednido-
tycząideirzymskiegowładztwanadświatem.Niewątpliwiebardzowartoś-
ciowejestopracowanieFranzaChrista.Opublikowałonw1938rokuroz-
prawęniewielką,leczdobrzeudokumentowanąprzykładamizliteratury
antycznej,zatytułowanąDierömischeWeltherrschaftinderantikenDichtung57.
RozpatrujewniejzjawiskowładztwaświatowegoRzymian,odnoszącsiędo
różnychalegorii,jakieewokujejegosensprzenośny,stanowiącychpodstawo-
weskładnikimitu.Wskazujeróżnorodnośćjegorozumieniaprzezautorów
antycznych,barwnośćisugestywnośćnawiązańdoświatowegowładztwa
wichtekstach,atakżewielośćmożliwościichkomentowania.Sątuinterpre-
tacjepojęciaorbis,odniesieniadogranicrzymskich,nawiązaniadoparaleli
Urbs—orbis.Sątakżeelementyideicesarzazwycięskiego.Jednązważniej-
szychpractraktującychozagadnieniurzymskiegopanowanianadświatem
jestrównieżpublikacjaJosephaVogtaOrbisRomanus.ZurTerminologiedesrö-
mischenImperialismus
58
,któramimoodległegoczasupowstania(1929rok)cią-
glejeszczestanowipunktwyjściaodwołańwkwestiachdefinicyjnych.Autor
bowiem,wydobywszyzeźródełróżnychkategorii,wtymnumizmatycznych,
wielecennegomateriału,omawiawniejlicznerozumieniaterminóworbis
iorbisRomanus.Przedstawiatakżewłasneinterpretacjerzymskiegouniwer-
salizmu.Wzmiankiwymagająteżartykuły,wktórychprzedmiotemzain-
teresowaniaautorówstałysięzkoleiepitetycesarzyrzymskich,określające
ichwprostwładcamiświata.AlfonsRösger,rozpatrującmitwładztwanad
światemwdośćograniczonymwymiarze,analizujeprzekazzbioruHistoria
Augusta,dotyczącywładcówrzymskich,jakoprincipesmundi
59
.NatomiastAt-
tilioMastinowswejobszernejpublikacjipoddajebadaniommateriałzaiste
24
57CHRIST1938.
58VOGT1929.
59RÖSGER1983,s.255—273.
