Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Imagomundi…
nadrugimbrzegu,albowabstrakcyjnymwymiarzesymbolizująpewneod-
ległe,peryferyjne,pogranicznerejonypaństwarzymskiego.
Najbardziejcharakterystycznywrolisymbolupodziałuświatamiędzy
ImperiumRomanumiświatembarbarzyńcówjestprzykładpersonifikacji
DunajuwdobieAntoninów,kiedypierwotnienacałejswejdługościlinia
rzekioddzielałato,corzymskie,odtego,coobce;zresztąnawetpoprze-
sunięciunapewnymodcinkugranicynapółnoc,nainnychodcinkachDu-
najtakiepolityczno-militarneznaczeniezachował.ObrazDunajuznajduje
wówczasodzwierciedleniewikonografiimonetpowstałychdlatychwład-
ców,którzyswąwojennąaktywnośćkierowaliprzeciwludombarbarzyń-
skimzzatejrzeki.Wmennictwiepierwszegoznich,Trajana,wskazaćtrzeba
kilkaemisji.Nasestercach,dupondiusachiasachtypu
S
(enatus)
P
(opulus)
Q(ue)R(omanus)OPTIMOPRINCIPIS(enatus)C(onsulto)pokazanyjestmost
naDunaju,nafalachunosisięstatek3.Obraztejsamejbudowli,dziełaApol-
lodorazDamaszku,odnaleźćmożnawreliefiekolumnyTrajana:cesarzskła-
daofiarę,awtlewidaćmost
4
.Jesttutakżeprzedstawieniewcześniejszej,
prowizorycznejbudowli,którąnowamonumentalnakonstrukcjazastąpiła.
Podczasjednakgdywtymwypadkużołnierzerzymskiejarmiiprzekraczają
mostnaDunaju,zwodywynurzasiępersonifikowanebóstworzeki,ponie-
kądbłogosławiąceswąobecnościąrzymskiesiły
5
,towidniejącenamonetach
wyobrażenie,chociażpochodzizczasówdrugiejwojnydackiej,pozbawione
jestaluzjidodziałańmilitarnych.Późniejszedenary,ze107roku,typu
DAN-
VVIVSCO(n)S(ul)VP(ater)P(atriae)S(enatus)P(opulus)Q(ue)R(omanus)OP-
TIMOPRINC(ipi),zawierająwyobrażenieDunajuuosobionegojakomężczy-
zna,brodaty,półleżącynaskale,orazstatku(fot.4,rys.5)
6
.Zlat105—106
pochodząrównieżsesterce,typuS(enatus)P(opulus)Q(ue)R(omanus)OPTI-
MOPRINCIPIS
(enatus)
C
(onsulto),naktórychbóstwoDunajuobalanaziemię
Dację,mającąpostaćkobiety(rys.10)7.Toobrazsymbolizującyprzymierze
3
RIC2,Tr.,nr569—570;S
TRACK
1,nr385is.127—129;R
OSSI
1972,s.129,132;F
LORESCU
1969,s.135;KLEINER1991,s.182—193.
4
ScenaXCIX,C
ICHORIUS
1927,2,s.135—141,Taf.LXXII.OmościenaDunajuwspominaC
ASS
.
DIOLXVIII13;możerównieżAMM.XXIV3,9;por.RICHIER1997,s.598—599;BARBULESCU1998,
s.132—133;wreliefachkolumnypokazanykilkakrotnie,por.D
EPEYROT
2007a,s.116,145,245—246.
5ScenaIIInakolumnieTrajana,CICHORIUS1927,1,s.24—28,Taf.VI(VII).Przedstawienie
podobnenakolumnieMarkaAureliusza,scenaIII—CAPRINO1955,s.82—83,tav.4,8.
6
RIC2,Tr.,nr100—101;S
TRACK
1,nr159;R
OSSI
1972,s.129—131.J.M.C.T
OYNBEE
(1967,
s.17,przypis5)datujemonetyna106r.M.DURRY(1932,s.323)słusznieopisujewyobrażenie
jakoobrazflunfleuveami”.
7
S
TRACK
1,nr383;W
INKLER
1965,s.228;T
OYNBEE
1967,s.75;R
OSSI
1971a,s.87—88;I
DEM
1972,
s.131—132.CzasempostaćidentyfikowanajakoTyber—zob.RIC2,Tr.,nr556—559;CHEVAL-
LIER
1983,s.129;C
OHEN
2,Tr.,nr525,przypis1,s.71:fl[…]jesuisplusportédcroirequele
fleuvereprésentésurcettemédailleestleTibre,commepersonificationdeRome,terrassantla
Dacie;maissupposerque,parcequelepontjetésurleDanubefutunobstacleauxentreprises
desDaces,l’artistequiexécutacereversvoulutreprésenterleDanubelui-mêmeterrassantla
Dacie,c’ests’éloignerpartropdel’espritallégoriquedesanciens,tandisquelafureurduTibre
44
faitparfaitementallusiondl’acharnementdesRomainscontrelesDaces”.
