Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Opróczpyłów,smogtworzązanieczyszczeniagazowe,takiejak:benzo-
(a)piren,tlenekwęgla,tlenekazotu,dwutleneksiarki,amoniak,metanoraz
innesubstancjeipierwiastki.
Pyłyzawieszone
Pyłzawieszonyjestmieszaninącząstekstałychikropelekcieczyutrzy-
mującychsięwpowietrzu.Cząsteczkitezawierająróżneskładniki,np.:
siarkę,związkiorganiczne(m.in.wielopierścieniowewęglowodoryaro-
matyczne),metaleciężkie,dioksynyorazalergeny(jakpyłkirośliniza-
rodnikigrzybów).Jakwskazywanopowyżej,głównymkryteriumkla-
syfkacjipyłówjestwielkośćśrednicyaerodynamicznejcząsteczkipyłu
(PM10,PM2,5).
Wzależnościodwielkościcząsteczekróżnejestszkodliweoddziały-
waniepyłunazdrowieczłowieka.Cząsteczkiduże(PM10)mająwpływ
nabłonyśluzoweorazgórnedrogioddechowe.Powodująkaszeliłza-
wienie.Pyłdrobnocząsteczkowymożezkoleiprzenikaćdoorganizmu
zarównoprzezdrogioddechowe,aletakżeprzeznaczyniakrwionośne
(PM0,1).StądteżpyłyPM2,5iPM0,1cechująsięwiększątoksycznością
ogólnoustrojową[1].
WHOokreślanastępującenormystężeńpyłuzawieszonego[1,2]:
normaśredniego24-godz.stężeniapyłuPM10:50ug/m3,
normaśredniegorocznegostężeniapyłuPM10:20ug/m3,
normaśredniego24-godz.stężeniapyłuPM2,5:25ug/m3,
normaśredniegorocznegostężeniapyłuPM2,5:10ug/m3.
Benzo(a)piren
Benzo(a)pirennależydonajbardziejszkodliwychskładnikówsmogu.Jest
towęglowodóraromatyczny,powstającywwynikuniecałkowitegospa-
laniapaliwstałychipłynnychorazśmieci.Substancjatamasilnedziałanie
kancerogenne.Ponadtomożeprowadzićdouszkodzeniaorganówwe-
wnętrznych,m.in.nerekiwątroby.Powodujeteżzaburzeniawukładzie
immunologicznym.Długotrwałaekspozycjanabenzo(a)pirenmożeteż
negatywnieoddziaływaćnarozwójukładunerwowegoupłodu.
ZalecanyprzezWHOpoziomstężeniabenzo(a)pirenuto0,12ng/m3.
Tlenekwęgla(CO)
Tlenekwęglajestprzedewszystkimproduktemniecałkowitegospalania
węglawniskiejtemperaturze.Źródłemtlenkuwęglazakładyprze-
13
ZANIECZYSZCZENIEŚRODOWISKA-ZMIANYKLIMATYCZNE