Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
SebastianZawistowski
Bazamateriałowategoopracowaniauwzględniawszystkiewymienionewy-
żejnurtyiszkołyhistoryczne,atakżeźródładrukowaneipamiętniki.Wopra-
cowaniuzostałyzestawionezesobązarównokoncepcje:liberalna,apolityczna,
jakimarksistowska,które–wbrewpozorom–uzupełniająsięnawzajemidają
asumptdoodrębnychoceniwniosków.Moimzamysłembyłozakwestionowa-
nietwierdzeńapologetówStalina,ijakhistorykówtrockistowskich,którzy
zjednejstronypisalioKobie(JózefieWissarionowiczuDżugaszwilim)jako
organizatorzeibohaterzezwycięstwa,zdrugiejjakoo„niewidocznymstaty-
ście”.Niniejszapracastanowipróbęnowejinterpretacjijegoroli,azarazem
stawiapytanie,czyrewolucjapaździernikowamogłasięudaćbezStalina?
Wmoimujęciupunktemwyjściadlatychrozważańjestdrugapołowa
września1917r.kiedytonaczeleRadyPiotrogrodzkiejstanąłLewTrocki
(czołowyorganizatorprzewrotu).Bolszewikomudałosięprzekonaćczłonków
radystołecznejdozaakceptowaniarezolucjimówiącejo„oddaniuwładzywrę-
ceproletariatuichłopstwa”
3.18wrześnialeninowcyprzejęlikontrolęnadRadą
Moskiewską.Kierownictwopartyjneprzywróciło,wycofanenaVIZjeździe
SocjaldemokratycznejPartiiRobotniczejRosjibolszewików,hasłotaktyczne
„CaławładzawręceRad”.ZdaniemWłodzimierzaLenina(przywódcypartii),
nieuchronniezbliżałasiękonfrontacjazRządemTymczasowym,któremu
należałozadać„decydującycios”
4.
WswoichartykułachStalinpoparłliniętaktycznąprzywódcy,zakładające-
gooparciewładzybolszewikównasowietach.Przykłademjestjedenztekstów,
wktórymKobapisał:„JeżeliRadyiKomitetyokazałysięgłównąostoją
rewolucji[…],toczyżniewynikaztegojasno,żeoneitylkoonepowinnybyć
terazgłównyminosicielamiwładzyrewolucyjnejwkraju?”
5.Winnymartykule
pisał:„Wogniu[…]zmagańodżyłyirozwinęłysięzamarłejużRadyiKomite-
ty,rozbiteprzezknowaniaburżuazjiwlipcuisierpniu[1917r.].Nabarkach
tychorganizacjirewolucjaosiągnęłatriumfnadkontrrewolucją”
6.
BolszewizacjaradiopanowaniedummiejskichwPiotrogrodzieiMoskwie
stanowiły–wpojęciuW.Lenina–wystarczająceprzesłankidorozpoczęcia
przygotowań,mającychnaceluzbrojneobalenieRząduTymczasowego.
Uważał,żebolszewicynietylkosązdolnidowzięciawładzypaństwowej
3A.Czubiński,RewolucjaPaździernikowawRosjiiruchyrewolucyjnewEuropielat
1917–1921,Poznań1988,s.27;M.Smoleń,Straconedekady.HistoriaZSRR1917–1991,
Warszawa–Kraków1994,s.33;R.Pipes,Krótkahistoriarewolucjirosyjskiej,Warszawa2007,
s.128.
4D.Marples,HistoriaZSRRodrewolucjidorozpadu,Wrocław2006,s.51;Historia
WszechzwiązkowejKomunistycznejPartii(bolszewików).Krótkikurs,Warszawa1949,s.229;
R.Pipes,Komunizm,Warszawa2008,s.51.
5Wzwiązkuznaradądemokratyczną,[w:]J.Stalin,Dzieła,t.3,Marzec–październik
1917,Warszawa1953,s.301.
6Własnądrogą,[w:]J.Stalin,Dzieła...,s.281.
