Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
MariaTheiss
Zarysowanyideałjestspójnyzpotocznymiczęstoprzyjmowanymwpolityce
społecznejznaczeniemobywatelstwaspołecznego–bezwarunkowychświadczeń
oferowanychwszystkimobywatelom;formułyzabezpieczeniaspołecznegoopar-
tejnatechnicezaopatrzeniowej.HWzorcowe”obywatelstwospołecznewsyste-
miezabezpieczeniaspołecznegoMartinPowellopisujejakotakieświadczenia
iusługi,którejednocześniespełniająnastępująceczterywarunki:sąnieodpłatne,
uniwersalne(tj.niesąselektywne,adresowane,opartenatestowaniudochodów),
bezwarunkowe(tj.niesąuzależnioneodokreślonychdziałańświadczeniobior-
cy–np.opłacaniaskładeklubwykazywaniasięokreślonąaktywnościąnarynku
pracy)orazsąprawem(tj.mogąbyćprzedmiotemroszczeniaprawnego)(Powell
2008).Tępostaćświadczeńprzyjmująwniektórychkrajach(np.Francja,Niemcy,
Szwecja)zasiłkirodzinne,takateżmabyć,zasadniczo,koncepcjapostulowanych
świadczeń,któremająsłowoHobywatelski”wnazwie:gwarantowanegodochodu
obywatelskiegoiemeryturyobywatelskiej.Ponadto,wmiędzynarodowejporów-
nawczejpolitycespołecznejrozwiązaniaprzyjmowanewkrajachskandynawskich
określasięczęsto,niecopotocznie,jakoHopartenaobywatelstwie”,cooznacza
formułęzbliżonądoopisywanejprzezPowella.Problemztakąkoncepcjąobywa-
telstwaspołecznegopolegajednak,zdaniemtegobadacza,natym,żenawetjako
konstrukcjazabezpieczeniaspołecznegopozostajeonanieosiągalnymideałem.
Cowięcej,przytaczaneczteryskładnikiHwzorcowegoobywatelstwaspołecznego”
sąwedługtegoautoranietylezaproponowaneprzezMarshalla,ilewykoncypo-
waneprzezjegointerpretatorów,którymprzyświecałHBeveridge’owski”sposób
myśleniaopolitycespołecznej.
Obywatelstwospołecznejakoaktywność
Wostatnichlatachupowszechniasięodmienneoduniwersalistycznegospoj-
rzenienaobywatelstwospołeczne.Rzecznicytegoujęciastwierdzająniekiedy,że
ichpropozycjapoleganapost-Marshallowskiej,nowoczesnejkoncepcjiobywatel-
stwa(Johansson,Hvinden2013).Wspólnymmianownikiemjejróżnychodmian
jestpołożenieakcentunienauprawnieniaosób,alenaaktywnośćbądźróżnie
pojmowaneobowiązkijednostki.Przywoływanajesttuzwykleargumentacjadwo-
jakiegorodzaju.Tacyautorzy,jakTurnerpodkreślająimmanentnąwarunkowość
uprawnienia–dowodzą,żekażdeuprawnienieprzysługujeHzacoś”(Turnerpo-
sługujesiętupojęciemHdrogadouprawnienia”[ang.routetoentitlement],2001,
s.192),arelacjaokreślająca,Hcowzamianzacosięnależy”jestesencjąobywatel-
stwaspołecznego.Turnertwierdzi,żedoaktywnościlegitymizującychuprawnie-
niasocjalnetradycyjnienależały:pracazarobkowa,służbawojskowairodzenie
