Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
JOLANTAKOWAL,MAGDALENAPATRO-KUCAB
DolatdwudziestychXXstuleciaprasabyłajedynymśrodkiemmasowegoprzeka-
zuinformacjiistniejącymobokinnychśrodków,którewszakżeniemogąbyćuznaneza
uniwersalne.Mamytunamyśliksiążkę,broszurępolityczną,ulotkę,trybunęwiecową,
katedręszkolną,aczęstoiuniwersytecką,ambonę,agitacjęnajarmarkachiodpustach,
kameralnesalonyliterackieiwieleinnych.
Trudnookreślićścisłągranicęchronologicznąiwykazać,kiedydokładnieprasa
zaczęłaodgrywuniwersalnąrolęmasowegośrodkaprzekazuwporównaniu
zinnymi,wymienionymiwyżej.Wydajesięjednak,że-pomijającnaterenieziem
polskichpewienokresprzejściowy,którynależałobyulokowaćpomiędzyr.1831
a1864-wlatachpóźniejszychmożnajużbezspornierolęprasieprzypisać11.
Mająctonauwadze,niniejszytompodzielononadwiezasadnicze
części,poprzedzoneartykułemprofesoraWiesławaPuszaprezentują-
cegoaktualnąsytuacjęwbadaniachliteraturoznawczychpolskiego
oświecenia.Wczęścipierwszej-poświęconejtzw.prasiedawnej-
pomieszczonorozprawyhistorycznoprasoweorazhistorycznoliterac-
kie,którychtematykaobejmujewielorakieaspektyperiodykówkrajo-
wychizagranicznychzXVIIIiXIXwieku.Wartykułachtychzaprezen-
towanorozpoznaneobszarysprawbudzącychdotądstosunkowomałe
zainteresowaniebadaczyoraztakie,któredotychczaszróżnych
względówpomijano.Szerokajestprzytymngeografiaprasowa”.
Wtomiepojawiająsiębowiemrozważanianatematprasylitewskiej
autorstwaReginyJakubėnasorazAnnySzmuc,prasyKrólestwaPol-
skiegowartykuleTomaszaJędrzejewskiego,prasyrosyjskiejwreflek-
sjibadawczejAnnyKupiszewskiej,prasygalicyjskiejwrozprawach
MikołajaGłosaiKingiMatuszkoorazprasybukowińskiejwrozważa-
niachJuliiPopowicz,TarasaGriniwskowaiRomanaPazjuka.
CzęśćdrugamonografiikoncentrujesięnaproblemachprasyXXiXXI
wieku.Intensywnyrozwójmediówwtymczasiesprawił,żeprasastała
sięjednymzwieluźródełinformacji,acozatymidzie,zaczęładiametral-
niezmieniaćswojeobliczeimierzyćsięzodmiennymianiżelitzw.prasa
dawnaproblemami.Doskonalepokazujetootwierającydrugączęśćni-
niejszegotomuartykułautorstwaJakubaCzopkapt.Sztucznainteligencja
wredakcji-ozmianachtechnologicznychwdziennikarstwie.Niemniej
interesującekwestiepojawiająsięteżwpozostałychartykułachobcoję-
11J.Myśliński,UwagioprasiepolskiejprzełomuXIXiXXw.jakoźródlehistorycz-
nym,nRocznikHistoriiCzasopiśmiennictwaPolskiego”1974,R.XIV,nr1,s.8.