Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DOŚWIADCZENIERELIGIJNEJAKOŚLADOBECNOŚCIś
25
nskokinadrozpadliną”)pobrzmiewapodobniejakVattimowskanihi-
listycznahermeneutyka,którakategoriomnmocnejmetafizyki”prze-
ciwstawiansłabąontologiꔜladu.Spośródlicznychujęćtegoproble-
muwartowskazaćtewypowiedzi,którychautorzypodkreślająmotyw
rozpadupojęćjakocechynowoczesnegodramatu(dyskursu)episte-
mologicznegoiaksjologicznego.MarekBernackipiszeo
uświadomieniusobieprzeznowożytnegoczłowiekabolesnegofaktu,
iżjegouzurpacjedobycianajwyższąwyroczniąipunktemodniesienia
wkwestiachpoznawczychsątaknaprawdęiluzoryczne.Bytniejestczymś
stabilnymijednolitym(jakmyślanoprzedKartezjuszem),zaśludzka
świadomośćniepotrafiposiąśćjakiejśjednej,uniwersalnejprawdyorze-
czywistości,tkwiączawszewpewnegorodzajuułudzie,błędzieepistemo-
logicznym.Tojednak,cobolesne,możebyćoczyszczające,gdyżotwiera
przednamiinnyrodzajpoznania.JeśliwięcNietzschenapisze,żenpraw-
dziwyświatstałsiębaśnią”,sugerująctymsamym,iżnieistniejejuż
dystynkcjanprawdziwejprawdy”,wktórejowabaśńmogłabysięprze-
glądaćczyjąkomentować,tozdrugiejstronywskazujenawartośćjęzyka
(mowy),zapomocąktóregoczłowiekbytujewświecie7.
ZkoleiJakubMomropojęciunśladu”przypisujekluczowąrolę
wrefleksjiGianniegoVattima:
Koncepcjaśladuwydajesięcentrumnamysłuwłoskiegofilozofa.Ślad
stanowiosnowęnomadycznejmyśli,któraopierasięnaprzetworzonej
koncepcjiwydarzenia.To,copojedyncze,zjawiskowe,niepowtarzalne
zostajejednakzawczasuwpisanewsiećrelacjizinnymielementamiświa-
ta,jednocześnierozrywającipotwierdzającjegostrukturę,układ,wygląd.
Wydarzeniezmieniającnaszeprzyzwyczajeniapoznawcze,rozrywając
nhoryzont”doświadczenia,jakbypowiedziałVattimo,osadzasięwegzy-
stencji,zapadawpamięć,determinujenaszeposzukiwania.Jednakpowra-
cadonaspodpostaciąznaczącejresztki,którachoćuporczywiedajeznać
osobie,nieodsyładojakiejkolwiekstabilnejcałości,niepozwalazrekon-
struowaćpełnisensu8.
7M.Bernacki,FinismodernaewedługGianniVattimo,nŚwiatiSłowo”2006,nr2(7),
s.245-250.
8J.Momro,dz.cyt.
