Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wobronieczłowieka.Zarysantropologii...
cześnibadaczesłuszniewidząźródłonowożytnegoidealizmu,essencjalizmu
iontologiiredukującejrealnybytdopoziomupojęć.WpoglądachF
.Gabryla
wyraźnesąwpływyerudycjiszkotystycznejisuarezjańskiej,cozostanieuwy-
raźnionenp.wjegowykładzieistnieniaiistoty.
1n1n1nUjęciemonistyczne
1.1.1.1.Monizmmaterialistyczny
Wklasycznymmonizmiematerialistycznymwykluczasięwszelkizwiązek
pomiędzydusząaciałem.Duszawtymujęciujesttylkociałem,choćlżejszym
ibardziejmobilnymprzestrzennieniżciałowłaściwe.Natomiastmaterializm
współczesny,zdaniemF.Gabryla,uznajeduszęza:nfosforescencjęmózgu”,
nwydzielinęmózgu”,jegoprzypadłośćlubzanazwęwszystkichczynności
człowieka
13
.Duszazostajezatemzredukowanadopoziomumateriilubpojęcia
funkcjonującegoodwiekówwkulturze,alefaktycznienicnieznaczącegoinie-
mającegozwiązkuzczłowiekiem.
ZdaniemGabryla,koncepcjematerialistyczne,mimoswoichzwolenników,
np.Büchnera
14
,niemającharakterunaukowegoinniktnietraktujeichnaserio”
.
Jednakpowyższerozumieniarzeczywistościpokutująwewspółczesnychkoncep-
cjachpsychologicznych,awsposóbszczególnywparalelizmiepsychofizycznym
iteoriindwóchpunktówwidzenia”
15
.Gabrylwyraźniewidziograniczeniawspółcze-
snejsobiepsychologiieksperymentalnej,podkreślajejmaterialistyczycharakter
.
Chociażkrakowskineotomistanieprzewidziałpowstaniamarksizmukul-
turowego,którywswoichzałożeniachantropologicznychjestmutacjąideologii
ocharakterzematerializmu,ewolucjonizmuiirracjonalizmu,tojednakwydajesię,
żejakozdecydowanyprzeciwnikmaterializmuklasycznego,heglizmuorazsocja-
lizmuutopijnego,potępiłbymarksizmkulturowy,nowąlewicęipostmodernizm.
13
Psychologia,t.2,s.441.
14
L.Büchner
,AmSterbelagerdesJahrhunders,Giessen1898.
15
Psychologia,t.2,s.441.
32
