Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
44
czyków,którzybyliczciwspólnoteuropejskichPrzeszłoćjestgloryfiko-
wana,ateraniejszoćdemitologizowana
Cowicnamwszystkim,wokresietychkilkudziesicioleci,dawałowolnoćigod-
noć"Byłotospołeczestwo,wktórymantynacjonalizmiantyfaszyzmstanowiłynaj-
wikszwartoćjednostkiikolektywuTobyłospołeczestwowartocihumanistycz-
nychispołecznych,wktórymmoglimykochaćiwspółczućludzkiemucierpieniu,
wktórymkolektywniepowicalimysi,spełniajcdobreuczynki
Jakwidać,autorniegloryfikujewyimaginowanejiczstonieprawdziwej
przeszłoci,którapojawiasiwwielumitachnarodowychTutaj,choćniena-
zywaichjugosłowiaskimi,ewidentnieodnosisidoczasówkomunistycznych
(implikujtorzeczownikiantyfaszyzmiantynacjonalLzm)Absurdalniemoe
brzmiećprzekonanie,eokrestencharakteryzowałsiposzanowaniemwartoci
humanistycznych,ale±jakwidać±pokrwawejwojnieperspektywaihierarchie
wartocimoguleczmianie
=godniezoczekiwaniami,nostalgiazaJugosławi
pojawiasi
równie
wboniackiejgazecieÄOsloboenje´(topismoskupiarodowiskapostkomuni-
styczne,choćnietylko)DlaBoniiHercegowiny±jakuwaaczćelit±Ju-
gosławiabyłanajlepszymrozwizaniemGodziłabowiemagresywnychorwacki
iserbskinacjonalizm,łagodzctymsamymetnicznekonfliktywBoni,np
Kraj,któryzdecydowałsipójćwłasndrogiktóryuzyskałmidzynarodoweuzna-
nieorazwpływyniewspółmierniewikszedoswojejwielkoci,musiałmiećprzeciwni-
kówiwrogówGdybyprocesyrozpaduniezaczłysiodwewntrz,niemogłybybyć
wywołanezzewntrz,szczególniedlatego,ewwieciebyłowielu,którzywalczylioje-
gotrwaniewformie,którokrelnoweokolicznociJugosławiajakowspólnotamiała
szanse;Äwspółczesnafederacja´±scentralizowanepastwoodTriglavudoVardaru±nie
byłarealnanawetpodwarunkiemwikszegozaufaniaimogłabyćurzeczywistnionatylko
jakodyktaturawojenna,cozresztpróbowanozrobić
wewspółczesnejBonibardzoczstopojawiajsipozytywnerefleksjena
tematkomunizmuipowracamitotym,enikttaknierozumiałBoni,jakJosip
Broz-Tito,któryrobiłwszystko,abypowstrzymaćimperialistycznenacjonali-
zmyzzewntrz(zChorwacjiiSerbii)Przypominasi,enieprzezprzypadek
towłanienajwikszaczćmieszkacówBoniiHercegowinyutosamiałasi
zponadnarodow
kategori
tosamociow
±JugosłowianamiJakwidać,
wgszczuetnonarodowychdyskursówpojawiajsidoćradykalne,jakna
sytuacjwspółczesnejBoni,postulatyhomogenizacjiwduchuponadnarodo-
wymAutorprzypomina,espołecznoćboniacko-hercegowiskaÄodzawsze´
słynłazeswejtolerancjiwobecinnych
wynikiwyborówkrytykujerównieäeljkoKopanja,wtekciezatytułowa-
nym.rótkowzrocznoćwartykuletymmianemnajbardziejradykalnychokre-
laChorwatówitymsamymutrwalaznanyzpowyszejanalizymodelwskazy-
waniawrogaideologicznegojakowinowajcywedługniego,wzmocnienieba-
Ibidem
BHamza,ÄOsloboenje´,4l02002,s2
